MEMURLARIN HİZMET BİRLEŞTİRMESİ (ÖZEL DOSYA)
Çalışma hayatındaki hizmetlerin bütünleşmesi nasıl olmaktadır:
Kişilerin tüm çalışma müddetleri kimi durumlarda tek bir statüde geçmemektedir. Bu çalışmalar personellik, esnaflık, memurluk üzere hizmet mühletleri de olabilmektedir. Bu yazımızda hizmet bütünleşmesinin genel kuralları ile hizmet bütünleşmesinin gerekliliği ve yararları açıklamalarla birlikte değerlendirilecektir.
Hizmet bütünleşmesi, 2008 yılı Ekim ayı öncesi ile sonrası olarak farklılık göstermektedir.
1)Hizmet bütünleşmesinde 2008 yılı Ekim ayından evvelki durum;
2008 yılı Ekim ayından evvel hizmet bütünleşmesinde 2829 sayılı Kanun kararları uygulanır ve son 7 yıllık hizmetin (1260 günün) değeri bulunur. Son 7 yıllık hizmet müddeti kişinin hangi statüde emekli aylığı bağlanacağının tespitini yapar. Bu tespite nazaran;
– Son yedi yıllık hizmetleri içerisinde hizmet mühleti fazla olan statü temel alınır. 2 statüde, yani emekçi ve memur olarak çalışmaları olan kişi son 7 yıl içerisinde 1260 gün ve daha fazla hangisinde geçmişse kişi bir tercihte bulunamaz ve o statüden emekli olmak durumundadır. Yani 20 yıl personel, 5 yıl da memur ise memur olarak emekli olur, emekçi olarak emekli olmak isterse de memurluktan ayrılıp en az 1260 gün ve daha fazla personel olarak çalışması gerekir.
– Şayet son yedi yıllık hizmetleri içerisinde 3 statüde, yani personel, esnaf ve memur olarak çalışmaları olan kişinin tekrar son yedi yıl içerisinde bu üç statüden hangisi fazla ise o statüden emekli olabilir, eşit olması halinde ise son statüsü temel alınır.
Son 7 yıl kuralı (1260 gün kuralı) uygulanmayacak durumlar:
2829 sayılı Kanunda son kez tabi olunan kurum mevzuatına nazaran süreç yapılacak olanlar ayrılmış, bu kümeye girenlerde son yedi yıllık hizmet hesabı yapılmaz. Bu durumlar;
– Malullük,
– Mevt,
– 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa nazaran yaş haddinden re’ sen emekli olma,
– Mühleti kanunla belirlenen görevlere atanma yahut seçilme,
– Bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi, durumlarıdır.
2) Hizmet bütünleşmesinde 2008 yılı Ekim ayından sonraki durum;
5510 a tabi memurlarda 2829 sayılı Kanun uygulanmaz, 5510 sayılı Kanun Unsur 53 kararı uygulanır ve buna nazaran de;
Tüm çalışma hayatları içerisinde en fazla çalışılan statü temel alınır, hizmetler tekrar emekli aylığı bağlanma süreçleri için bütünleşmek zorundadır.
2008 yılı Ekim ayından öncesinde olduğu üzere son 7 yıl kuralı hariç:
– Hizmet müddetlerinin eşit halinde son statüsü,
– Malüllük ve mevt halleri ile yaş haddinden re’ sen emekli olma, müddeti kanunla belirlenen görevlere atanma yahut seçilme ve bağlı oldukları sigortalılık halinin kanunla değiştirilmesi durumunda ise son sigortalılık hali, temel alınır.
2008 yılı Ekim ayı sonrası birinci sefer emekçi, esnaf yahut memurluk üzere hizmetlerde çalışma hayatına başlayanlarda evvelce olduğu üzere son 7 yıllık hizmete bakılma kuralı bulunmaz. 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren birinci kere sigortalı sayılanlardan, yani bu tarihten evvel hiçbir surette çalışma mühletleri bulunmayanlar için son 7 yıllık hizmet müddeti içerisinde hangi statüde fazla geçmiş üzere bir hesaplama içerisine girilmeyecektir.
Önemli ihtar olarak; 5510 a tabi olan memurlar, çalışma müddetleri karma da olsa bu çalışma mühletleri içerisinde hangi statüde fazla geçen çalışmaları varsa bu çalışmalara nazaran aylık bağlanacağından, şahıslar işçi, esnaf yahut memur statüsünde aylık bağlanma tercihi açısından hesaplarını son 7 yılı beklemeden çok öncesinden yapmaları gerektiğini belirtebiliriz.
Yani, hizmet bütünleşme yeniden yapılır, lakin tüm çalışma mühletleri boyunca hangi statüde daha fazla çalışma var ise, bu çalışma statüsü temel alınarak aylık bağlanır. 30 yıllık çalışma müddeti içerisinde 15 yıl 1 gün hangisi fazla ise o statü bağlanacak aylık statüsünü belirler. 15 yıl ise son statü temel alınır.
Örnek; 25 yıl memur olarak çalışmış, sonra 4 yıl sigortalı çalışmış ve emekli olmuş ise memur statüsünden emekli olur. 25 yıl personel, 4 yıl da memur olarak çalışmışsa personel statüsünden emekli olur. 15 yıl 1 gün memur, 15 yıl da emekçi olarak çalışmışsa memur statüsünden emekli olur. 15 yıl 1 gün personel 15 yılda memur olarak çalışmışsa personel statüsünden emekli olur.
5510 a tabi memurlar hizmetler bütünleştiğinde intibak sürecinden ve prim kesintisinden etkilenir mi?
5510 a tabi memurların personel, esnaf ve memurluk mühletleri intibak sürecine tabi tutulmaz. Yani Toplumsal Güvenlik Kurumu prim kesintileri buna nazaran belirlenmez. Toplumsal Güvenlik Kurumu prim kesintileri almış oldukları misyon aylıkları üzerinden/prime temel çıkarları üzerinden yapılır. LAKİN, 5510 a tabi memurlarda yeniden 657 sayılı Kanuna tabi olduklarından yalnızca misyon aylıklarını etkileyecek biçimde intibak süreçleri yapılmaya devam eder.
Hizmet bütünleşmesi memurun yıllık müsaade müddetini artırır mı?
Memurların yıllık müsaade müddetlerinin hesabında kamu işyerlerinde geçen müddetler ile özel kesimde olsa bu mühletler şayet memurun 657 sayılı Kanun kararları uygulanarak kazanılmış hak aylığı hesabında pahalanmış ise bu mühletler memurun yıllık müsaade müddetlerinin hesabında sayılır. Yani özel bölümde hizmetleri bulunan memurun bu müddetleri şayet bitirmiş oldukları okullar itibariyle ve memurluk mesleğindeki bir müddet bu müddet yıllık müsaade hesabında kıymetlenir. Fakat, tamamı özel bölüm olan ve mesleği ile ilgisiz bir müddet ise değerlenmez. Bu hususta yayımlanmış olan 154 sayılı Devlet Memurları Kanunu Genel Bildirimi bulunmaktadır.
5434 ve 5510 a tabi memurlar hizmet bütünleştirme talebinde bulunamaz mı? Yahut Kurumlar hizmet bütünleşmesini yapamaz mı?
5434 ve 5510 a tabi memurlar için hizmetlerin birleştirilmesi gerekli olmaktadır. Yani çalışan hizmetlerimi birleştirmeyeyim diyemez. Çünkü, tüm hizmetler üzerinden emeklilik hizmet ve emeklilik yaş hesaplaması yapılması gereklidir.
Hizmet bütünleşmesi ne vakit yapılmalıdır?
Memur, hizmet birleştirme sürecini emeklilik sonuna bırakmamalıdır. Sitemizde de vakit zaman değerlendirdiğimiz ve sıkça sorulara muhatap olan bir husustur. Kıymetlendirmemiz memurluk hizmetine başlar başlamaz memurun daha evvel çalışmış oldukları personellik, esnaflık üzere müddetlerinin bütünleştirilmesi gerekir, bu bütünleşme sürecinin 5434 sayılı Kanun ek husus 18 kararı ve 657 sayılı Kanun unsurları uyarınca bir gereklilik olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle 5434’e tabi memurlar, özel kesim müddetlerini emekliliğe yakın birleştirmeye tabi tutularsa; intibak süreci kişinin devlet memurluğuna başlangıç tarihi itibariyle yapılarak hesaplanacak ve kesinti fiyatları faiziyle birlikte devlet memurunun hissesine düşen kısmı devlet memurundan, kurumun hissesine düşen kısmı da ilgili kurumdan faiziyle birlikte Toplumsal Güvenlik Kurumunca tahsil edileceğini bilmelidirler.
Memurluk hizmeti tahsilleri itibariyle yükselebileceği derece ve kademeye yetenler;
Bazı durumlarda memurlar aslında tahsil durumları itibariyle yükselebilecekleri dereceye geldiklerini, bunun için de personel yahut esnaf olarak geçen müddetlerinin birleştirilmesine gerek olmadığı kanısında olurlar, lakin bu fikir yanlış bir niyet olmakta, bu müddetler her durumda bütünleşmeye tabi hizmetler olmaktadır. Bu müddetler yalnızca intibak sürecinde değil hizmet sürecinde de kullanılması zarurî olan sürelerdir.
Hizmet bütünleşmesinin emeklilik öncesi yapılmasının yararları:
Hem 5434 hem de 5510 sayılı Kanuna tabi memurların personellik yahut esnaflık olarak geçen müddetlerini vazifeye başladıkları andan itibaren yaptırmaları yahut Kurumlarca yapılması halinde, emeklilik etabı gelmeden kişinin net hizmetleri ortaya çıkacak ve emeklilik etabında rastgele bir pürüz çıkmadan emeklilik sürecine sürat kazandırarak sonuçlanmasını sağlayacağını değerlendirmekteyiz.
Memurlar hizmet bütünleşmesi için ne yapmalıdır?
Hizmet müddetlerinin bütünleşmesi sürecinde asli vazifeli memurun vazife yaptığı Kurum olduğunu belirtebiliriz. Kurum ister memurdan talep alır, ister talep almadan memurun personellik, esnaflık üzere müddetlerini Toplumsal Güvenlik Kurumundan isteyebilir.
2008 öncesi yahut sonrası emekçi ve esnaf olarak geçen mühletlerin 5510 sayılı Kanuna tabi memura yararı;
– 2008 yılı Ekim ayından evvelki personellik ve esnaflık müddetleri emeklilik yaş kümesinde, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunundaki yaş kümelerine dahil eder.
– 8 Eylül 1999 tarihinden evvelki personellik ve esnaflık mühletleri emeklilik yaş kümelerinin tespit edilmesinde Emekli Sandığı Kanunu Süreksiz Unsur 205 kararının, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra personellik ve esnaflık mühletleri varsa bu durumda da tekrar Unsur 39 kararına dahil eder.
– Memurun ziyanına yol açacak bir tesiri olmaz.
Yorum Yok