Soru: Bir halk kurumunda 657 4/B kontratlı işçi olarak çalışmaktayım. Ögretmenlik mezunuyum. Öğretmenliği seviyorum bir toplumsal platformda YKS, KPSS vb. imtihanları için soru tahlili için eğitmen gereksinimi olduğu ve soru başı 50 krş. fiyat verildiği belirtilmiş. Ayrıyeten online Özel ders için müracaat alınacağı belirtilmiş. Kontratımda kontratlı işçi ikinci bir Amel yapamaz yazıyor. Online Özel ders Eda Öbür Amel yapma yasağı kapsamında mıdır?
Cevap: Sözleşmeli işçi çalıştırılmasına ait asılların 8. unsuruna nazaran kontratlı çalışanın dışarıda kazanç getirici Öbür bir Amel yapması kimi istisnalar dışında yasaklanmış fakat yarar getirici faaliyetin kapsamı belirlenmemiştir. Bu noktada çıkar getirici faaliyetlere ait kapsamın belirlenmesinde 657 sayılı Kanunun 28. unsurunun temel alınması gerektiğini düşünüyoruz.
Memurların memuriyet dışında yapabilecekleri ve yapamayacakları işler 657 sayılı Kanunun 28. unsuru ile Özel kanunlarda belirlenmiştir. Mezkur husus kararında, “Memurlar Türk Ticaret Kanununa nazaran (Tacir) yahut (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve Sanayi kurumlarında vazife alamaz, ticari mümessil yahut ticari vekil yahut kollektif şirketlerde ortak yahut komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları vazifeler hariç). Memurlar, mesleksel faaliyette yahut hür Uğraş icrasında bulunmak üzere ofis, ofis, muayenehane ve gibisi yerler açamaz; gerçek şahıslara, Özel hukuk hukukî bireylerine yahut halk kurumu niteliğindeki Uğraş kuruluşlarına ilişkin rastgele bir Amel yerinde yahut vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, halk kurumu niteliğindeki Uğraş kuruluşları ve kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulmuş yardım sandıklarının idare, kontrol ve disiplin şuraları üyelikleri ile Özel kanunlarda belirtilen vazifeler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan yahut mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler.” denilmektedir. Husus kararı ile yasaklanan işleri memurun kendisi yapamayacağı üzere eşi, reşit olmayan yahut mahcur çocukları bu faaliyetleri yapan memurlar da kurumlarına bildirimde bulunma yükümlülüğüne tabi tutulmuştur.
28. hususta sayılanlar dışında memurlar örnek olarak 5846 sayılı Fikir ve Sanat Yapıtları Kanunu kapsamında telif fiyatı alabilmekte, kurumlarının müsaadesiyle 5580 sayılı özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında Özel öğretim kurumlarında ders verebilmekte, hakemlik ve uzmanlık yapabilmektedir.
5846 sayılı Kanunun 1/B unsurunda, eser, “Sahibinin hususiyetini taşıyan ve İlim ve edebiyat, musiki, hoş sanatlar yahut sinema yapıtları olarak sayılan her nevi Fikir ve sanat mahsulleri” olarak tanımlanmış, 2. hususunda ise “Herhangi bir halde lisan ve yazma ile Anlatım olunan eserler ve her biçim altında Anlatım edilen bilgisayar programları ve bir sonraki basamakta program sonucu doğurması şartıyla bunların hazırlık dizaynları,” İlim ve yazın yapıtları ortasında sayılmıştır.
5580 sayılı özel Öğretim Kurumları Kanununun 2/b hususunda Kurum, “Okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, Özel eğitim okulları ile Türlü kursları, Özel öğretim kurslarını, uzaktan öğretim yapan kuruluşları, motorlu taşıt şoförleri kursları, hizmet içi eğitim merkezleri, Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, toplumsal Faaliyet merkezleri, mesleksel eğitim merkezleri ile gibisi Özel öğretim kurumları” şeklinde tanımlanmıştır.
Kanunun 8. hususunun dördüncü ve beşinci fıkralarında ise, “İhtiyaç halinde, resmi okullarda vazifeli öğretmenlere asıl misyonlarını aksatmamak ve aylık karşılığı okutmakla yükümlü bulunduğu haftalık ders saati sayısını doldurmaları kaydı ve çalıştıkları kurumların müsaadesi ile yalnızca okullarda, aylık karşılığı okutmakla yükümlü bulunduğu haftalık ders saati sayısının yarısı kadar fiyatlı ders verilebilir.
Uzman öğretici, ehil öğretici ve öğretmenlik yapma Nitelik ve koşullarını taşıyan diğer Devlet memurlarına, ilgili ünitelerin müsaadesiyle haftada on saati geçmemek üzere fiyatlı ders misyonu verilebilir.” denilmektedir.
Yukarıdaki karara nazaran ulusal Eğitim Bakanlığında vazifeli kontratlı yahut takımlı öğretmenler kurumlarının müsaadesiyle özel öğretim kurularında ücretli ders misyonu alabilmekteyken, öğretmenler dışındaki ders misyonu verilebilecek çalışanın Devlet memuru statüsünde olması kaidesi getirilmiştir. Bu kapsamda Muallim dışındaki kontratlı işçinin Özel öğretim kurumlarında ders vermesi Muhtemel bulunmamaktadır.
Sonuç olarak, soru tahlili karşılığında alınacak fiyatın 5846 sayılı kanun kapsamında telif fiyatı olarak kabul edilmesi gerekeceğinden kontratlı işçiye bu kapsamda yapılacak ödemenin yarar getirici Öbür Amel yapma yasağı kapsamında olmadığını lakin birebir işçinin uzaktan eğitim yoluyla da olsa fiyatlı ders vermesinin yasak kapsamında olduğunu değerlendirmekteyiz.
Yorum Yok