Yükseköğretim Konseyi tarafından mevcut Yabancı Lisan İmtihanı’nın (YDS) yanında fen ve mühendislik, toplumsal ve beşeri bilimler ile sıhhat alanlarında, adayların yeterliliğini belirlemeye yönelik Yükseköğretim Kurumları Yabancı Lisan (YÖKDİL) İmtihanı 2017 yılı prestijiyle faaliyete geçirilerek, yaklaşık iki yılı aşkın müddettir Anadolu Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi tarafından uygulanmaktaydı.
Yoğun iştirakin olduğu imtihanın birincisine –93 bin– aday başvurarak rekor sayıda müracaat yapıldı. 5 Mart 2017 tarihinde birincisi yapılan YÖKDİL imtihanının altıncısı son defa 10 Mart 2019 tarihinde Anadolu Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi tarafından müşterek olarak gerçekleştirildi.
Altıncı imtihandan sonra Yükseköğretim Heyeti Başkanlığı tarafından 19 Nisan 2019 tarihinde alınan kararla, bundan bu türlü Yükseköğretim Kurumları Yabancı Lisan (YÖKDİL) İmtihanının Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından gerçekleştirileceği duyuruldu.
Bu karar çerçevesinde, YÖK’ün uyumunda gerçekleştirilecek olan YÖKDİL imtihanının yedincisi -03 Kasım 2019- tarihinde Fen, Sıhhat ve Toplumsal alanlarında adaylara uygulanacaktır.
Alınan bu kararın münasebeti bilinmemekle birlikte, YÖKDİL imtihanının artık ÖSYM tarafından yapılacak olması imtihana girecek adaylarda yabancı lisan tazminatı hakkının doğup doğmadığı istikametinde tereddütler oluşturmuştur.
Bilindiği üzere, 375 sayılı Kanun Kararında Kararnamenin 2 nci unsurunda, “Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İşçi Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2802 sayılı Yargıçlar ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim İşçi Kanunu kararlarına nazaran almakta olan çalışandan, (kadro karşılık gösterilmek suretiyle kontratlı olarak çalışan işçi dahil), Maliye Bakanlığı ve Devlet İşçi Başkanlığınca ortaklaşa belirlenen lisanlardan tekrar bu iki kurum tarafından tespit olunan temel ve metotlar çerçevesinde yapılan yabancı lisan düzey tespiti sonunda her bir lisan için (A) seviyesinde başarılı olanlara 1500, (B) seviyesinde başarılı olanlara 600, (C) seviyesinde başarılı olanlara 300 gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan meblağı geçmemek üzere Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenecek ölçülerde aylık yabancı lisan tazminatı ödenebilir.” kararı yer almaktadır.
Diğer taraftan, mezkür Kanun Kararında Kararnamenin 2 nci unsuruna dayanılarak yürürlüğe konulan “Yabancı Lisan Bilgisi Düzey Belirleme Yöntem ve Asılları Hakkında Yönetmelik“in 4 üncü unsurunda; “Bu Yönetmeliğin 2 nci unsurunun birinci fıkrası kapsamındaki personelin yabancı lisan tazminatı alabilmesi için Almanca, Arapça, Arnavutça, Boşnakça, Bulgarca, Çince, Danimarkaca (Danish), Ermenice, Farsça, Fransızca, Gürcüce, Hollandaca (Dutch), İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Japonca, Korece, Lehçe, Macarca, Portekizce, Rumence, Rusça, Sırpça, Ukraynaca ve Yunanca lisanlarında yapılacak Yabancı Lisan Bilgisi Düzey Tespit Sınavından 375 sayılı Kanun Kararında Kararnamenin 2 nci hususunda belirlenmiş olan seviyelerde başarılı olmaları şarttır.” tabiri bulunmaktadır.
Aynı yönetmeliğin 6 ncı unsurunda ise; “Yabancı Lisan Bilgisi Düzey Tespit İmtihanına ait müracaat, ilan, imtihan yapılacak yerler, imtihan bedeli ve bu bedelin tahsil yordamı, imtihana girişte uyulacak kurallar, imtihan yöntemi ile imtihan yapılacak lisanlar, imtihan sonuçlarının duyurulması, imtihan sonuçlarına itiraz ve imtihanla ilgili başka konular Maliye Bakanlığı, Devlet İşçi Başkanlığı ve Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı ortasında imzalanacak çoklu protokolle belirlenir.” düzenlemesi yer almıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat kararları birlikte değerlendirildiğinde;
1- Yabancı Lisan Bilgisi Düzey Tespit İmtihanının (YDS) mezkur yönetmelikte belirtilen üç farklı kurumca yapılan protokol çerçevesinde yürütüldüğü, YÖKDİL imtihanının ise yalnızca Yükseköğretim Heyeti ve ÖSYM’nin işbirliğinde gerçekleştirileceği,
2- Kamu işçisinin yabancı lisan tazminatının sırf Yabancı Lisan Bilgisi Düzey Tespit İmtihanı (YDS) sonuçlarına nazaran ödenebileceği ve YÖKDİL imtihanının bundan bu türlü ÖSYM’ce yapılmasının bireylere yabancı lisan tazminatı ödenebileceği manasına gelmediği,
3- Sonuç olarak, lisansüstü eğitim ve doçentlik imtihanları üzere akademik alana mahsus olarak düzenlenen ve 375 sayılı Kanun Kararında Kararnamenin 2 nci unsuruna dayanılarak gerçekleştirilmeyen Yükseköğretim Kurumları Yabancı Lisan (YÖKDİL) İmtihanı sonuçlarına nazaran kamu işçisine yabancı lisan tazminatı ödenmesinin mümkün olmadığı,
Mütalaa edilmektedir.
Yavuz Selim KAPLAN
Yorum Yok