Vefat eden memurun dul yetimlerine toplumsal güvenlik kapsamında hak sahibi olarak aylık bağlanmaktadır.
Ancak, hak sahipleri kimi durumlarda vefat edenin borçlarının kendi üzerlerine geçmemesini düşünerek reddi miras talebinde bulunabilmektedirler.
Peki reddi miras yolunu seçen hak sahiplerine toplumsal güvenlik hukuku kapsamında hak sahipliği bağlanması açısından bir pürüz teşkil etmekte midir?
Aylık bağlanmasında hak sahiplerinin taşıması gereken muhakkak kurallarbulunmaktadır.
2008 yılı Ekim ayından evvel memurluğa başlamış olanların hak sahipleri açısından 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Unsur 77 kararında; sonra başlamış olanların hak sahipleri açısından da 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanununda kararlar bulunmaktadır.
Hak sahipliği olarak kimlere aylık bağlanmayacağı kuralını açıklayan kelam konusu kararlar şu biçimdedir.
5434 sayılı Kanun Husus 77-
Aşağıda yazılı hallerde dul ve yetimlere aylık bağlanmaz:
a) Kendisinden aylık bağlanacak, iştirakçiyi yahut emekli, ismi malullük, görev malullüğü aylığı alanı;
Taammüden ve haksız yere öldüren yahut öldürmeye teşebbüs edenlere yahut bu kanun mucibince ismi malul sayılacak hale getirenlere;
b) Kendisine aylık bağlatacak iştirakçiye, yahut emekli, ismi malullük yahut görev malullüğü aylığı alana yahut ailesine karşı ağır bir cürüm işlediğinden yahut bunlara karşı kanunen mükellef olduğu görevleri ifada büyük bir kusur irtikap eylediğinden ötürü mevte bağlı bir tasarrufla mirastan ıskat edilenlere;
c) Evli kız ve erkek çocuklarla anaya.
5510 sayılı Kanun
MADDE 56-
Ölen sigortalının hak sahiplerinden;
a) Kendisinden aylık bağlanacak sigortalıyı yahut gelir ya da aylık bağlanmış olan sigortalıyı taammüden öldürdüğü yahut öldürmeye teşebbüs ettiği yahut bu Kanun yeterince daima iş göremez hale yahut malül duruma getirdiği,
b) Kendisinden aylık bağlanacak sigortalıya yahut gelir ya da aylık bağlanmamış olan sigortalıya yahut hak sahibine karşı ağır bir kabahat işlediği veya bunlara karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini değerli ölçüde yerine getirmemesi nedeniyle vefata bağlı bir tasarrufla mirasçılıktan çıkarıldıkları,
konusunda mutlaklaşmış yargı kararı bulunan şahıslara gelir yahut aylık ödenmez. Ödenmiş bulunan gelir ve aylıklar, 96 ncı husus kararlarına nazaran geri alınır.
Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu bireylere ödenmiş olan meblağlar, 96 ncı unsur kararlarına nazaran geri alınır.
HÜKÜMLERİN YORUMU
Vefat etmiş memurdan ötürü aylık bağlanması talebinde bulunamayacak kimseler olarak:
-Vefat eden memuru taammüden öldürdüğü yahut öldürmeye teşebbüs ettiği konusunda mutlaklaşmış yargı kararı bulunanlara dul yahut yetim aylığı bağlanamaz.
-Vefat eden memura karşı ağır bir hata işlediği yahut bunlara karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini değerli ölçüde yerine getirmemesi nedeniyle mevte bağlı bir tasarrufla mirasçılıktan çıkarıldıkları konusunda mutlaklaşmış yargı kararı bulunanlara dul yahut yetim aylığı bağlanamaz.
– Dul yetim aylığı bağlananlar içerisinde unsur kapsamında mirastan ıskat edilen şahıslar varsa bunlara aylık bağlanamayacağından emekli ikramiyesi fiyatları da ödenemez.
Bu kararların her ikisinde de, yani hem eski memurların hak sahipleri hem de yeni memurların hak sahiplerinin hak sahipliği olabilmeleri için aranılan kurallar ortasında mirastan ıskat edilme hali bulunmakta, fakat mirası reddetme hali bulunmamaktadır.
Sosyal güvenlik hukuku ile Uygar Kanuna ait hukuk külliyen farklıdır. Birisi bireyleri toplumsal güvenlik kapsamına almakta iken başkası hayat içerisinde aile içi miras, evlilik vb. üzere bahisleri içermektedir.
Bazı durumlarda memurlar gerek çalışma hayatları içerisinde gerekse emeklilik hayatları içerisinde isteyerek yahut istemeyerek borçlu duruma düşebilmektedirler. Bu borçları ödenmeden vefat hallerinde ise hak sahipleri olarak bu borçlar üstlenilmektedir. Lakin, hak sahipleri bu borçlardan kurtulabilmek için mirası Uygar Kanun kararları uyarınca reddedebilmektedirler. Mirası reddetmek içinde Uygar Kanunda belirlenen bir mühlet de bulunmaktadır.
Sonuç kıymetlendirmemiz olarak: Vefat eden memurun hak sahipleri mirası reddetseler de, yani vefat eden kişinin hayatta iken isteyerek yahut istemeyerek borçlanmış olduğu durumlardan mirasçı kapsamından çıkarak kurtulsa da, Toplumsal Güvenlik Kurumuna yapacakları müracaat sonucunda hak sahipliği kurallarını taşıdıkları sürece aylık almalarına mahzur teşkil eden bir durum bulunmamaktadır. Reddi miras, hak sahipliği aylığını almaya mani bir durum ortaya çıkarmamaktadır.
Yorum Yok