Batı kültürünün Temel kaygı karakterlerinden olan vampir, kan emen, geceleri ortaya çıkan, gün ışığında yanıp yok olan ve kolay kolay altedilmesi edilmesi Mümkün olmayan bir canavar olarak Tanım ediliyor. İngiliz müellif Bram Stoker’ın 1897 yılında kaleme aldığı ‘Dracula’ romanı nedeniyle, vampirin temelde Eflak Prensi Kant Drakula olduğu konusunda genel bir yaygın kanı var.
Defalarca kitaplara, sinemalara hatta araştırmalara bahis olan vampir, bu Defa de Türkiye’de yayınlanan bir romanla gündeme geldi. Lakin bu kere, Osmanlı periyodunda ve kayıtlara geçmiş bir Hadise ile.
Gerçeğin kurgusu
Yazar ve Senarist Haysiyet Ataç tarafından kaleme alınan ‘Osmanlı’da Bir Vampir Vakası’ romanında, o periyotta Osmanlı Devleti’ni bağlı olan ve bugün Bulgaristan sonları içinde kalan Tırnova’da yaşanmış bir Hadise kaleme alınıyor. Kitapta, karakoncolos, kurt adam, gulyabani üzere bilindik dehşet karakterleri yanında vampir de yer alıyor.
Dönemin resmi gazetesinde yayınlandı
Kitapta anlatılan olaylar, 2. Mahmut periyodunda geçiyor. Kaldırılmış olan Yeniçeri Ocağı’nın eski mensuplarına ilişkin mezarların etrafında dönen öykü, başşehir İstanbul’a kadar uzanıyor. Müellif Ataç, olayı şöyle anlatıyor:
“Osmanlı periyodunda vampir sözü değil, upir ya da obur üzere sözler kullanılıyor. Vampir sözü daha sonra lisanımıza geçmiş. Cadı sözü Fazla kullanılıyor. Osmanlı devrinde yaşadığı söylenen, devrin resmi gazetesi olan Takvim-i Vekayı’nın 68’inci sayfasında, 6 Ekim 1833’de (21 Cemaziyelevvel 1249) yayınlanmış bir Hadise mevcut. Kamu ortasında Fazla Çok Olay yaşanmasına karşın, kayıtlara geçmiş Biricik Olay budur. Lakin gerçek bir Hadise olmasına karşın, roman kalıbına uyması ismine kurguladım. mesela Fatih Sultan Mehmet periyodundan beri Mevcut olan ve cadıları kovan bireyleri ‘Mahlukat-ı Muazzama’ isimli bir teşkilata dönüştürdüm. Klasik Türk cemiyet ömründe kaygı figürleri aslında bulunuyor. Lakin bunların ötesinde bir fantastik Hadise yaşanıp yaşanmadığı merakı üzerine arayışa girdiğimde bu olayla karşılaştım. Ne yazık ki bizde cemiyet hayatının bir gerçeği olan cadıcılar hakkında Fazla Çok yazılı kaynak yok ancak Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde upir ya da obur dediği bu canlılardan, onların savaşına Şahit olduğundan bahseder. Tekrar Yasal Sultan Süleyman periyodu Şeyhülislamlarından Ebussuud Efendi devrinde verilmiş kimi fetvalar Mevcut mevzuya ait.”
Sayfalar günümüz Türkçesine çevrildi
Kitabın imla etabında, Osmanlı Periyodu Türkçesi ve Arap Alfabesi ile yazılmış olan gazete sayfaları günümüz Türkçesine çevrildi. Ataç, ilim insanlarından bu bahiste yardım aldığını Anlatım etti.
Kitapta gün battıktan sonra meskenlere giren, erzakı birbirine katan, yatak, yorgan, bohçaları açan ve insanlara çanak çömlek fırlatan birtakım karakterlerden bahsediliyor. Hatta beşerlerle direkt temas da kuruyorlar ve üzerlerine oturdukları beşerler tarafından görülmüyorlar. Bunun üzerine, 800 kuruş karşılığında bir cadı avcısı ile anlaşılıyor ve olayın kaynağı olan Yeniçeri mezarları bulunuyor.
Uğur Mahir
Yorum Yok