Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Tebliğ Yayımlandı

Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir Yönetimi Başkanlığı)’ndan:

VERGİ VE BAŞKA BİRTAKIM ALACAKLARIN YİNE YAPILANDIRILMASINA

İLİŞKİN 7440 SAYILI kanun genel TEBLİĞİ

(SERİ NO: 3)

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Bildirinin maksadı, 9/3/2023 tarihli ve 7440 sayılı Kimi Alacakların Yine Yapılandırılması ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun (Kanun) 10 uncu unsurunun yirmi yedinci fıkrasının uygulamasına ait metot ve asılların belirlenmesidir.

(2) Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, Kanunun 10 uncu unsurunun yirmi yedinci fıkrası kararı uyarınca ödenecek ek vergiye ait açıklamalar bu Bildirinin konusunu oluşturmaktadır.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Bildirim, 7440 sayılı Kanunun 10 uncu hususunun yirmi yedinci fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.

Yasal düzenleme

MADDE 3- (1) 7440 sayılı Kanunun 10 uncu hususunun yirmi yedinci fıkrası kararı aşağıdaki üzeredir:

“(27) Kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, 2022 yılına ait kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, 5520 sayılı kanun ile diğer Kanunlarda yer Meydan düzenlemeler uyarınca Kurum karından indirim konusu yapılan istisna ve indirim fiyatları ile birebir Kanunun 32/A unsuru kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları üzerinden, Devre karı ile ilişkilendirilmeksizin %10 oranında, 5520 sayılı Kanunun 5 inci hususunun birinci fıkrasının (a) bendinde düzenlenen istisna ile yurtdışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıdığı tevsik edilen istisna çıkarlar üzerinden ise %5 oranında ek vergi hesaplanır ve bu verginin birinci taksiti kurumlar vergisinin ödeme müddeti içinde, ikinci taksiti bu süreyi takip eden dördüncü ayda ödenir. özel hesap devri tayin edilen mükelleflerde bu vergi, 2023 yılı içinde sona eren hesap devri için verilmesi gereken beyannamelerde gösterilmek suretiyle uygulanır. Bu vergi masraf ve indirim olarak dikkate alınamaz ve hiçbir vergiden mahsup edilemez. Şu kadar ki 5520 sayılı Kanunun 5 inci hususunun birinci fıkrasının; (d), (i), (j) ve (k) bentleri ile süreksiz 14 üncü unsuru kapsamındaki istisnalar, tıpkı Kanunun 10 uncu hususunun birinci fıkrasının; (b), (c), (ç), (d), (e), (f), (g) ve (h) bentleri kapsamındaki indirimler, 193 sayılı Kanunun süreksiz 61 inci hususu kapsamında tevkifata tabi yatırım indirimi istisnası, ilgili Kanunları uyarınca Kurum yararından indirilebilen bağış ve yardımlar ile 10/7/2018 tarihli ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 407 nci hususu kapsamında tanımlanan mikro ve Ufak işletmelerin teknoloji geliştirme bölgeleri ile Ar-ge ve tasarım merkezlerinden elde ettikleri istisnaya ve indirime husus karları üzerinden bu vergi hesaplanmaz. 6/2/2023 tarihi prestijiyle, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa vilayetleri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır. Tahsil edilen ek vergi, genel bütçe geliri olarak kaydedilir ve 5779 sayılı kanun ile öteki kanunlara nazaran mahalli yönetimlere verilecek hisselerin hesabında dikkate alınmaz. Bu fıkranın uygulanmasına ait yol ve asıllar Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir.”

Ek verginin mükellefleri

MADDE 4- (1) ek verginin mükellefleri, 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda sayılan mükelleflerdir. Buna nazaran;

a) kapital şirketleri,

b) Kooperatifler,

c) İktisadi halk kuruluşları,

ç) Dernek yahut vakıflara ilişkin iktisadi işletmeler,

d) İş iştirakleri,

ek verginin mükellefidirler.

(2) Kurumlar vergisi beyannamesi veren dar mükellef kurumlar da ek vergi mükellefleri kapsamındadır.

(3) 6/2/2023 tarihi prestijiyle Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa Vilayetleri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar ek vergiden muaftır.

Ek verginin konusu

MADDE 5- (1) 5520 sayılı kanun ile diğer Kanunlarda yer Meydan düzenlemeler uyarınca Kuruluş çıkarının tespitinde dikkate alınan istisna ve indirim meblağları ile 5520 sayılı Kanunun 32/A unsuru kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar ek verginin konusunu oluşturmaktadır.

(2) Kurumlar vergisi mükelleflerince elde edilen bütün çıkarlar Kuruluş yararına iç edilmekte, 5520 sayılı kanun ile diğer Kanunlarda düzenlenen indirim ve istisnalar ise kurumlar vergisi beyannamesinin “Zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler” ile “Kazancın bulunması halinde indirilecek istisna ve indirimler” kısmında gösterilmek suretiyle çıkarın yahut vergiye tabi matrahın tespitinde indirim konusu yapılmaktadır.

(3) 5520 sayılı kanun ile öbür Kanunlarda yer Meydan ve ek verginin konusuna giren istisnalar aşağıdaki üzeredir:

a) İştirak Yararları İstisnası (5520 sayılı kanun Husus 5/1-a).

b) Yurtdışı İştirak Karları İstisnası (5520 sayılı kanun Husus 5/1-b).

c) Yurtdışı İştirak Payı Satış Yararı İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-c).

ç) Emisyon Primi Yararı İstisnası (5520 sayılı kanun Husus 5/1-ç).

d) Taşınmaz, İştirak Payları ve Fon Satış Yararı İstisnası (5520 sayılı kanun Husus 5/1-e).

e) Bankalara, Finansal Kiralama ya da Finansman Şirketlerine yahut TMSF’ye Borçlu Durumda Olanların Taşınmaz yahut İştirak Paylarının Satış Karı İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-f).

f) Yurtdışı Şube Karları İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-g).

g) Yurtdışı İnşaat, Tamirat, Montaj ve Teknik Hizmetler Çıkar İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-h).

ğ) Eğitim ve Öğretim Kar İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-ı).

h) Yabancı Fon Yararlarının Vergilendirilmesinde Yönetici Şirketlere Ait Çıkar İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/A).

ı) Sınai Mülkiyet Hakları Satış Yararı İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/B).

i) 5300 Sayılı tarım Eserleri Lisanslı Depoculuk Kanunu Kapsamında Düzenlenen mahsul Senetlerinin Elden Çıkarılmasından Doğan Yarar İstisnası (193 sayılı Kanun).

j) Türk Memleketler arası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden Sağlanan Yarar İstisnası (4490 sayılı Kanun).

k) Hür Bölgelerde Elde Edilen Kar İstisnası (3218 sayılı Kanun) .

l) Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen Çıkar İstisnası (4691 sayılı Kanun).

m) Araştırma Altyapılarının Ar-Ge ve Yenilik Faaliyetlerinden Elde Ettikleri Yararlarda İstisna (6550 sayılı Kanun).

n) özel Kanunlarda Yer Meydan ve ek Vergi Matrahına iç Edilmesi Gereken diğer İstisnalar.

(4) 5520 sayılı kanun ile diğer Kanunlarda yer Meydan ve ek verginin konusuna giren indirimler şunlardır:

a) Yurtdışına Verilen Yazılım, Mühendislik, Eğitim ve sıhhat Hizmetleri Kar İndirimi (5520 sayılı kanun Unsur 10/1-ğ).

b) Nakdi kapital Artışından Kaynaklanan nema İndirimi (5520 sayılı kanun Husus 10/1-ı).

c) Yatırım İndirimi İstisnası (193 sayılı kanun Süreksiz Unsur 61 kapsamında tevkifata tabi olmayanlar).

ç) Ar-Ge ve Tasarım İndirimi (5746 sayılı Kanun).

d) Teknogirişim kapital Takviyesi İndirimi (5746 sayılı Kanun).

e) Teknokent kapital Takviyesi İndirimi (4691 sayılı Kanun).

f) özel Kanunlarda Yer Meydan ve ek Vergi Matrahına iç Edilmesi Gereken öbür İndirimler.

(5) 5520 sayılı kanun ile diğer Kanunlarda yer Meydan istisna ve indirimlerin, kurumlar vergisi beyannamesinin ilgili satırlarında gösterilerek indirim konusu yapılması gerekmekte olup, ilgili satırı bulunmayan istisna ve indirimlerin ilgisine nazaran beyannamenin “Diğer indirimler ve istisnalar” yahut “Diğer indirimler” kısımlarında gösterilerek vergiye tabi matrahın tespitinde dikkate alınması Mümkün bulunmaktadır. Bu formda indirim konusu yapılan istisna ve indirimler de ek verginin konusuna girmektedir.

(6) 2022 hesap devrine ait beyannamelerinde 5520 sayılı Kanunun 32/A hususu kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahları bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin bu matrahları da ek verginin konusunu oluşturmaktadır.

Ek verginin konusu dışında kalan istisna ve indirimler

MADDE 6- (1) ek vergi düzenlemesine ait kanun hususunda, kurumlar vergisi mükelleflerince karın tespitinde dikkate alınan birtakım istisnalar ek verginin kapsamı dışında tutulmuş olup, bu istisnalar aşağıdaki üzeredir:

a) Yatırım Fon ve Paydaşlığı Portföy İşletmeciliği Karı İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-d).

b) Risturn Yarar İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-i).

c) Sat-Kirala-Geri al Süreçlerine Yönelik Yarar İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-j).

ç) Varlık Kiralama Süreçlerinden Elde Edilen Çıkar İstisnası (5520 sayılı kanun Unsur 5/1-k).

d) Kur Muhafazalı Mevduat ve İştirak Hesaplarından Elde Edilen Kar İstisnası (5520 sayılı kanun Süreksiz Husus 14).

e) Yatırım İndirimi İstisnası (193 sayılı Kanunun Süreksiz Husus 61 inci unsuru kapsamında tevkifata tabi tutulanlar).

(2) ek vergi düzenlemesine ait kanun unsurunda, kurumlar vergisi mükelleflerince vergiye tabi matrahın tespitinde dikkate alınan kimi indirimler verginin kapsamı dışında tutulmuş olup, verginin kapsamı dışında tutulan bu indirimler aşağıdaki üzeredir:

a) Sponsorluk Harcamalarında İndirim (5520 sayılı kanun Unsur 10/1-b).

b) Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı kanun Unsur 10/1-c).

c) Eğitim ve sıhhat Tesisleri ile Yurt İnşaatlarına Ait Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı kanun Unsur 10/1-ç).

ç) Kültür ve Turizm Maksatlı Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı kanun Unsur 10/1-d).

d) Cumhurbaşkanınca Başlatılan Yardım Kampanyalarına Yapılan Bağışlarda İndirim (5520 sayılı kanun Husus 10/1-e).

e) Kızılay Derneği ile Yeşilay Cemiyetine Yapılan Nakdi Bağış ve Yardımlarda İndirim (5520 sayılı kanun Husus 10/1-f).

f) 213 sayılı Kanunun 325/A Hususuna Nazaran Teşebbüs Sermayesi Fonu Olarak Ayrılan Meblağlarda İndirim (5520 sayılı kanun Husus 10/1-g).

g) 5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanuna Nazaran Muhafazalı İşyeri İndirimi (5520 sayılı kanun Unsur 10/1-h).

ğ) özel Kanunları Uyarınca Kuruluş Çıkarından İndirimine Müsaade Verilen Bağış ve Yardımlar.

(3) Kurumlar vergisi mükelleflerince 2022 hesap periyoduna ait verilen kurumlar vergisi beyannamesinin “Diğer indirimler” yahut “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında gösterilmekle birlikte, mahiyet prestijiyle indirim yahut istisna kapsamında olmayıp, daha Fazla vergi matrahının gerçek hesaplanması hedefiyle beyannamenin bu satırlarına yazılan (Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile Vergi Adap Kanunu kararları ortasındaki değerleme farkları, örtülü kapital kabul edilen borçlanmalarda borç Meydan Kurum nezdinde Türk Lirası’nın değer kazanması sonucu oluşan kur farkı gelirleri, kıdem tazminatı karşılığı iptali, vergi borçlarına mahsup edilen ve gelir olarak dikkate alınan 193 sayılı Kanunun yinelenmiş 121 inci unsuru kapsamındaki indirim hakkı gibi) meblağlar üzerinden ek vergi hesaplanmayacaktır.

(4) Yürürlükte bulunan ikili vergilendirmeyi tedbire mutabakatları kapsamında, vergilendirme hakkının ilgili ülkede bulunması nedeniyle Türkiye’nin vergi alma hakkı olmadığı yahut Laf konusu karların Türkiye’de istisna edilmesi gerektiği durumlarda, elde edilen ve Kurum yararına iç edilerek beyannamenin “Diğer indirimler” ile “Diğer indirimler ve istisnalar” satırlarında matrahtan indirim konusu yapılan fiyatlar ek verginin konusuna girmeyecektir. Ayrıyeten, yürürlükte bulunan ikili yahut Fazla taraflı diğer milletlerarası mutabakatlar uyarınca, kurumlar vergisinden istisna edilen karlar da ek vergi kapsamında değildir.

(5) 18/11/2005 tarihli ve 25997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tarifi, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” kapsamında mikro ve Ufak işletme olarak sınıflandırılan kurumlar vergisi mükelleflerinin; teknoloji geliştirme bölgelerinden elde ettikleri karlar ile Ar-Ge ve tasarım merkezi bulunan mükelleflerin bu merkezlerdeki Ar-Ge ve tasarım harcamaları üzerinden hesaplanan Ar-Ge ve tasarım indirimleri ek vergi kapsamının dışındadır. Öte yandan bu kapsamdaki mükelleflerin, ek vergi kapsamına giren öteki indirim ve istisnaları ile indirimli kurumlar vergisi matrahları nedeniyle ek vergi hesaplamaları gerekmektedir.

(6) 7440 sayılı Kanunun yayım tarihi olan 12/3/2023 prestijiyle mikro ve Ufak işletme kapsamındaki mükelleflerin, bu durumlarını tevsik edici Ufak ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Yönetimi Başkanlığından aldıkları belgeyi kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayı izleyen ayın sonuna kadar bağlı bulundukları vergi dairesine vermeleri gerekmektedir.

Verginin hesaplanması, beyanı ve ödenmesi

MADDE 7- (1) Kurumlar vergisi mükelleflerince hesaplanacak ek verginin matrahı, Kanunun 10 uncu hususunun yirmi yedinci fıkrasında belirlenen ve ayrıntılarına bu Bildirimin 5 inci unsurunda yer verilen indirim ve istisnalar ile 5520 sayılı Kanunun 32/A unsuru kararına istinaden tespit olunan indirimli kurumlar vergisi matrah fiyatlarıdır.

(2) 2022 yılına ait verilen kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle, tespit olunan matrahlar üzerinden kanun kararına istinaden %10 oranında ek vergi hesaplanacaktır.

(3) 5520 sayılı Kanunun 5 inci hususunun birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki iştirak yararları ile tıpkı fıkranın (b) ve (g) bentlerinde düzenlenen yurtdışından elde edilen ve en az %15 oranında vergi yükü taşıyan yurtdışı iştirak yararları ve yurtdışı şube karları üzerinden %5 oranında vergi hesaplanacaktır.

(4) 5520 sayılı Kanunun 5 inci unsurunun birinci fıkrasının (c) ve (h) bentlerinde düzenlenen yurtdışı iştirak payı satış yararları ve yurtdışı inşaat, tamir ve teknik hizmetlerden elde edilen çıkarlar üzerinden ise ek vergi %10 oranında hesaplanacak olup bu çıkarların elde edildiği ülkede en az %15 oranında vergi yükü taşıdığına ait tevsik edici dokümanların kurumlar vergisi istikametinden bağlı bulunulan vergi dairelerine ibraz edilmesi durumunda, bu istisnalar üzerinden hesaplanan %10 oranındaki verginin %5’e isabet eden kısmı iade edilecektir. Laf konusu iadeler, 6/4/2004 tarihli ve 25425 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gelir Vergisi genel Bildirisi (Seri No:252)’nin üçüncü kısmında yapılan açıklamalara nazaran vergi dairelerince yapılacaktır.

(5) özel hesap devri tayin edilen mükellefler için 2023 yılı içinde sona erecek hesap devri için verilmesi gereken kurumlar vergisi beyannamelerinde dikkate alınan indirim, istisna ve indirimli kurumlar vergisi matrahları üzerinden ek vergi hesaplanacaktır.

(6) 2022 yılına ait verilen kurumlar vergisi beyannamesinde ticari ziyanı bulunanlar, istisnalar nedeniyle cari Yıl ziyanı oluşanlar yahut kurumlar vergisine tabi matrahları bulunmayan mükellefler de bu periyotta faydalandıkları indirim ve istisna fiyatları üzerinden ek vergi hesaplayacaklardır.

(7) 2022 yılına ait verilen kurumlar vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılan geçmiş Yıl ziyanları üzerinden ise ek vergi hesaplanmayacaktır.

(8) Hesaplanan ek vergi, birinci taksiti kurumlar vergisinin ödeme mühleti içerisinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ay içerisinde olmak üzere iki eşit taksit halinde ödenecektir.

(9) Mükelleflerin; tasfiye, birleşme, Çağ ve tam bölünme süreçleri nedeniyle 2022 yılına ait olarak Kanunun yayım tarihi olan 12/3/2023 tarihinden Evvel vermiş oldukları beyannamelerde faydalandıkları indirim ve istisna meblağları üzerinden ek vergi hesaplanmayacaktır.

Örnek 1- Mobilya imalatıyla iştigal eden (A) Ltd. Şti., kurumlar vergisi istikametinden Hatay Antakya Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olup, mükellefin 2022 hesap periyodu Kuruluş çıkarı 4.500.000 TL’dir. İsmi geçen şirketin bu periyottaki ticari karının 500.000 TL’lik kısmı kurumlar vergisinden istisna iştirak yararlarından, 600.000 TL’lik kısmı ise Bursa Hür Bölgesinde faaliyette bulunan şubesinden elde edilen istisna çıkardan kaynaklanmaktadır. Şirketin ayrıyeten nakdi kapital artışından kaynaklı olarak kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapmış olduğu 100.000 TL fiyatında indirimi bulunmaktadır.

Anılan şirket zelzele tarihi olan 6/2/2023 tarihi prestijiyle kurumlar vergisi tarafından Hatay Vilayetine bağlı vergi dairesinin mükellefi olması nedeniyle ek vergiden muaftır.

Örnek 2- (B) A.Ş., kurumlar vergisi istikametinden Mersin Liman Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olup, mükellefin ticari faaliyetlerinin bir kısmı Adana Vilayetinde gerçekleştirilmektedir.

Buna nazaran, her ne kadar faaliyetlerin bir kısmı sarsıntıdan etkilenen ve Kanunda sayılan vilayetlerden birinde gerçekleştirilse de ismi geçen Kurumun, 6/2/2023 tarihi prestijiyle kurumlar vergisi tarafından mükellefiyet kaydı Mersin Vilayetinde bulunduğundan, 2022 hesap periyoduna ait faydalanılan indirim ve istisna meblağları ile indirimli kurumlar vergisi nedeniyle, mükellef tarafından ek vergi hesaplanması gerekmektedir.

Örnek 3- Giysi kesiminde faaliyette bulunan ve Samsun Bafra Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olan (C) A.Ş.’nin 2022 hesap devrine ait vermiş olduğu kurumlar vergisi beyannamesinde 4.000.000 TL ticari ziyanı bulunmaktadır. Mükellef Kuruluş bu devirde, 5520 sayılı Kanunun 5 inci unsuru kapsamında 2.000.000 TL iştirak yararı istisnasından faydalanmıştır.

Buna nazaran mükellefin ilgili Devre beyannamesinde ticari bilanço ziyanının bulunması ek vergi hesaplanmasına Mani teşkil etmeyecek olup, bu periyotta faydalanılan istisna fiyatı üzerinden (2.000.000 TLx%5=) 100.000 TL ek vergi hesaplanacak ve bu vergi 2023 yılı Nisan ve Ağustos aylarında iki eşit taksit halinde ödenecektir.

Örnek 4- Edirne Uzunköprü Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi (D) A.Ş.’nin 2022 hesap periyoduna ait Kurum yararı 10.000.000 TL’dir. Mükellef Kurum tıpkı hesap devrinde 5520 sayılı Kanunun 5 inci unsuru kararına istinaden; 1.000.000 TL iştirak yararı istisnasından, 700.000 TL taşınmaz satış karı istisnasından ve 4691 sayılı kanun kapsamında 500.000 TL fiyatında teknoloji geliştirme bölgeleri çıkar istisnasından yararlanmıştır. İsmi geçen Kurum ayrıyeten, Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyasına makbuz karşılığı yaptığı 100.000 TL bağış meblağı ile nakdi kapital artışı nedeniyle hesapladığı 150.000 TL nakdi kapital nema indirimi fiyatını beyanname üzerinden indirim konusu yapmıştır.

Buna nazaran, anılan Kurumun ödemesi gereken ek vergi aşağıdaki halde hesaplanacaktır.

Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyasına mükellef tarafından makbuz karşılığı yapılan bağış ek verginin matrahına iç edilmeyecek olup, kanun kapsamında hesaplanan 185.000 TL fiyatındaki ek vergi, 2023 yılı Nisan ve Ağustos aylarında iki eşit taksit halinde ödenecektir.

Örnek 5- Kırşehir Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi (İ) A.Ş., 2022 hesap periyodunda 25.000.000 TL Kurum karı elde etmiş olup, bu yararın 2.000.000 TL’si Yurt dışında yapılan inşaat işinden sağlanarak genel Sonuç hesaplarına intikal ettirilen yarar, 4.000.000 TL’si emisyon primi karı ve 5.000.000 TL’si Geri kiralama emeliyle ve kontrat sonunda Geri alınması kuralıyla finansal kiralama şirketine taşınmaz satışından doğan kardan oluşmaktadır. İsmi geçen Kurum, 2022 hesap devrine ait kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıyeten, Vergi Adap Kanununun 325/A hususuna nazaran teşebbüs sermayesi fonu olarak ayırdığı meblağ nedeniyle 500.000 TL ve Kapadokya Meydan Başkanlığına makbuz karşılığı yaptığı bağış nedeniyle de 250.000 TL olmak üzere Yekün 750.000 TL’yi indirim konusu yapmıştır. Yurt dışı inşaat çıkarı üzerinden Yurt dışında vergi ödenmemiştir.

Buna nazaran ismi geçen şirketin ödemesi gereken ek vergi aşağıdaki halde hesaplanacaktır.

2022 hesap devrinde sat-kirala-geri al süreci nedeniyle elde edilen istisna çıkar, 213 sayılı Kanunun 325/A hususuna nazaran teşebbüs sermayesi fonu olarak ayrılan meblağlarda indirim ile Kapadokya Meydan Başkanlığına yapılmış olan bağış, ek verginin matrahına iç edilmeyecektir. Hesaplanan 600.000 TL fiyatındaki ek vergi, 2023 yılı Nisan ve Ağustos aylarında iki eşit taksit halinde ödenecektir.

Örnek 6- Trabzon Akçaabat Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi (H) A.Ş., imalat sanayiine yönelik bir yatırım için 2017 yılında yatırım teşvik evrakı almış ve Laf konusu yatırımı 2021 yılında tamamlamıştır. Mükellef kurumun 2022 hesap periyoduna ait verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde bu yatırımı münasebetiyle indirimli kurumlar vergisine tabi matrahı 25.000.000 TL, ticari bilanço karı ise 32.000.000 TL’dir. Öte yandan, kurumun faaline kayıtlı taşınmazı, A Bankasına olan borç nedeniyle bu periyotta bankaya devredilmiş ve bu süreçten 4.000.000 TL kar elde edilmiştir. Kuruluş ayrıyeten, 2.000.000 TL Ar-Ge indirimi ile geçmiş periyotlardan devreden 1.000.000 TL yatırım indirimini indirim konusu yapmıştır. Yatırım indirimi meblağının 500.000 TL’si üzerinden 193 sayılı Kanunun süreksiz 61 inci unsuru kapsamında tevkifat yapılmıştır.

Bu durumda, 2022 hesap periyodunda mükellef Kurum tarafından beyan edilip ödenmesi gereken ek vergi aşağıdaki biçimde hesaplanacaktır.

Mükellef tarafından 2022 yılında yararlanılan ve tevkifata tabi bulunan 500.000 TL fiyatındaki yatırım indirimi istisnası ise kanun kapsamında ek verginin konusuna girmeyecektir.

Örnek 7- İstanbul Beyoğlu Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi (Z) A.Ş., 2015 yılında başlamış olduğu yatırım teşvik dokümanı kapsamındaki yatırımını 2020 yılında tamamlamıştır. Laf konusu yatırım teşvik evrakı kapsamında hak edilen ve şimdi kullanılmayan yatırıma katkı meblağı 120.000.000 TL ve vergi indirim oranı %80 olup (Z) A.Ş. 2022 hesap periyodunda bu yatırımdan 50.000.000 TL, öbür faaliyetlerinden ise 10.000.000 TL kar elde etmiştir. Buna nazaran, mükellef kurumun 2022 hesap devrine ait verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde bu yatırımı hasebiyle indirimli kurumlar vergisine tabi matrahı 50.000.000 TL, diğer faaliyetlerinden kaynaklı genel orana tabi matrahı ise 10.000.000 TL’dir.

Buna nazaran, 2022 hesap devrinde rastgele bir indirim yahut istisnası bulunmayan mükellef Kuruluş tarafından beyan edilip ödenmesi gereken ek vergi aşağıdaki formda hesaplanacaktır.

Örnek 8- Kocaeli Karamürsel Vergi Dairesi Müdürlüğü mükellefi (H) Ltd. Şti., (İ) Ülkesinde aktiflik gösteren (K) Gmbh unvanlı kapital şirketine bir yılı aşkın müddettir %50 iştirak hissesiyle iştirak etmektedir. İsmi geçen Kuruluş 2022 hesap devrinde iştirak ettiği şirketten 3.000.000 TL iştirak çıkarı elde etmiştir. Tıpkı vakitte mükellefin bu devirde Yurt içinde iştirak ettiği tam mükellef kurumdan 6.000.000 TL iştirak çıkarı bulunmaktadır. (Yurt dışında iştirak edilen şirketin ilgili Devre ticari bilanço karı 10.000.000 TL, ilgili ülke mevzuatı gereği vergiden istisna edilen karı ise 2.000.000 TL’dir. (İ) ülkesindeki kurumlar vergisi oranı %20’dir.)

Buna nazaran (H) Ltd. Şti.’nin ödemesi gereken ek verginin hesaplanmasında öncelikle Yurt dışında iştirak edilen şirketten elde edilen iştirak çıkarı münasebetiyle ilgili ülkede ödenen vergi yükünün tespit edilmesi gerekmektedir.

5520 sayılı Kanunun 5/1-b kararı uyarınca kurumlar vergisinden istisna edilen ve ilgili ülkede en az %15 vergi yükü taşıdığı tespit edilen istisna çıkar üzerinden, mükellef Kuruluş tarafından %5 oranında ek vergi hesaplanacaktır. öbür taraftan, Yurt içinde iştirak edilen tam mükellef kurumdan elde edilen iştirak yararları üzerinden de kanun kararına istinaden tıpkı Oran üzerinden vergi hesaplanması gerekmektedir.

Bu bakımdan, 2022 hesap periyodunda mükellef Kurum tarafından beyan edilip ödenmesi gereken ek vergi aşağıdaki formda hesaplanacaktır.

Örnek 9- Ufak ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tarifi, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik kapsamında mikro işletme sınıfında bedellendirilen (İ) A.Ş. teknoloji geliştirme bölgesinde aktiflik göstermektedir. Laf konusu şirketin 2022 hesap devrine ait verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde ticari bilanço karı 3.000.000 TL’dir. Öte yandan kurumun teknoloji geliştirme bölgesinde gerçekleştirdiği faaliyetinden Dolayı 1.000.000 TL istisna karı bulunmaktadır. Kurum ayrıyeten, 500.000 TL emisyon primi yararı ve 500.000 TL nakdi kapital nema indirimini matrahından indirim konusu yapmıştır.

Bu durumda, 2022 hesap devrinde mükellef Kuruluş tarafından beyan edilip ödenmesi gereken ek vergi aşağıdaki biçimde hesaplanacaktır.

Mükellefin mikro işletme kapsamında olması nedeniyle teknoloji geliştirme bölgesinde elde ettiği istisna yararı ise ek verginin konusuna girmeyecektir.

Diğer hususlar

MADDE 8- (1) Hesaplanan ek vergi masraf ve indirim olarak dikkate alınamayacak ve Yurt dışında ödenenler de iç hiçbir vergiden mahsup edilemeyecektir.

(2) 5520 sayılı kanun ile diğer Kanunlarda yer Meydan düzenlemeler uyarınca, hak kazanılan istisna ve indirimlerin beyannamede gösterilmesi temel olup, beyannamede gösterilmeyen yahut beyannamede gösterilmekle Birlikte indirimler/istisnalar satırlarında yer verilmeyen indirim ve istisnalar nedeniyle Noksan tahakkuk eden ek vergi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile Bir arada Tahsil olunur.

(3) 7440 sayılı Kanunun süreksiz 1 inci hususu kararları kapsamında 2022 hesap periyoduna ait olarak kurumlar vergisi istikametinden matrah artırımında bulunulması, mezkür unsurun ikinci fıkrasına nazaran ek vergi bakımından bu periyoda ait inceleme ve tarhiyat yapılmasına Mani teşkil etmez.

Yürürlük

MADDE 9- (1) Bu Bildirim yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 10- (1) Bu Bildirim kararlarını Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.