Sosyal Emniyet Kurumu Başkanlığının 02/08/2016 tarih ve 2016/16 sayılı Genelgesinin, dava konusu ”2.1-Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı unsurunun, ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibarelerinin iptaline, iptal edilen kısımları dışında kalan kısımları istikametinden davanın reddine ait Danıştay Beşinci Dairesinin temyize husus 24/06/2021 tarih ve E:2018/1062, K:2021/2295 sayılı kararı ONANDI.
Kurum kapatılsa da orada çalışanlara ait bir bulgu olmayabilir
Olayda, her ne kadar davacının sigortalı olarak çalıştığı İzmir Üniversitesi, 667 sayılı kanun Kararında Kararname ile Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı belirlenerek kapatılmış ise de, anılan kanun Kararında Kararnamede davacının FETÖ/PDY terör örgütüne aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı bulunduğuna yönelik bir belirlemede bulunulmamıştır
Mağduriyete neden olmaktadır.
20/07/2016 tarih ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Konseyi kararıyla ilan edilen fevkalâde hale ait olarak çıkarılan 667 ve 668 sayılı kanun Kararında Kararnameler ile Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı belirlenerek kapatılan Kurum ve kuruluşlarda çalışan sigortalılar hakkında işten ayrılış bildirgesinde işten ayrılış nedeni olarak “OHAL/KHK” kodu kullanılmasının patronlarca FETÖ/PDY terör örgütüne aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı bulunduğundan bahisle işten ayrılışının yapıldığı formunda değerlendirilebileceğinden işten ayrılışı yapılan sigortalılar istikametinden mağduriyetlere neden olabileceği dikkate alındığında dava konusu Genelge kararının ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibaresinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
T.C.
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
temel No: 2022/549
Karar No: 2022/887
TEMYİZ EDENLER: I- (DAVACI) : .
VEKİLİ: Av. .
II- (DAVALILAR) :
1- . Bakanlığı
VEKİLİ: Hukuk Müşaviri Av. .
2-.
VEKİLİ: Av. .
İSTEMLERİN KONUSU:
Danıştay Beşinci Dairesinin 24/06/2021 tarih ve E:2018/1062, K:2021/2295 sayılı kararının taraflarca karşılıklı olarak temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem:
Davacı tarafından, 667 ve 668 sayılı Fevkalâde Vaziyet Kapsamında Alınan Önlemlere Ait kanun Kararında Kararnameler uyarınca çıkarılan, Toplumsal Emniyet Kurumu Başkanlığının 02/08/2016 tarih ve 2016/16 sayılı Genelgesinin ”2.1-Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı kısmının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti:
Danıştay Beşinci Dairesinin 24/06/2021 tarih ve E:2018/1062, K:2021/2295 sayılı kararıyla;
Dava konusu 02/08/2016 tarih ve 2016/16 sayılı Genelgenin iptali istenen ”2.1-Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı kısmı ile 20/07/2016 tarih ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Heyeti kararıyla ilan edilen inanılmaz hale ait olarak çıkarılan 667 ve 668 sayılı kanun Kararında Kararnameler uyarınca Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı belirlenerek kapatılan Kuruluş ve kuruluşlardan, 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve genel sıhhat Sigortası Kanunu kapsamında işyeri sayılanlarda sigortalı olarak çalışanların sigortalılıklarının sona erdirilmesi hakkında yapılacak süreçlerin düzenlendiği,
Genelgelerin yasa, tüzük, yönetmelik ve gibisi hukuk kaynaklarının uygulanmasına ait detayları ve uygulama biçimini gösteren düzenleyici süreçler olduğu, Laf konusu Genelgelerin de, normlar hiyerarşisi bakımından bir üst norma Müsait olması gerekeceği,
02/08/2016 tarih ve 2016/16 sayılı Genelgenin dava konusu hususunun ikinci fıkrasında; 667 ve 668 sayılı kanun Kararında Kararnameler ile Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı belirlenerek kapatılan Kuruluş ve kuruluşlarda çalışan sigortalıların işten ayrılış bildirgesinin ünitelerce re’sen düzenleneceği ve işten ayrılış nedeni olarak “36- OHAL/KHK” kodu kullanılacağı, dördüncü fıkrasında ise; işyerinin KHK’lar kapsamında kapatılması nedeniyle yalnızca bu işyerlerinden işten çıkan sigortalılarla hudutlu olmak üzere re’sen düzenlenecek işten ayrılış bildirgesi düzenleme nedeni olarak “OHAL/KHK” kodu kullanılacağının düzenlendiği,
Olayda, her ne kadar davacının sigortalı olarak çalıştığı İzmir Üniversitesi, 667 sayılı kanun Kararında Kararname ile Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı belirlenerek kapatılmış ise de, anılan kanun Kararında Kararnamede davacının FETÖ/PDY terör örgütüne aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı bulunduğuna yönelik bir belirlemede bulunulmadığı,
20/07/2016 tarih ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Şurası kararıyla ilan edilen fevkalâde hale ait olarak çıkarılan 667 ve 668 sayılı kanun Kararında Kararnameler ile Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı belirlenerek kapatılan Kurum ve kuruluşlarda çalışan sigortalılar hakkında işten ayrılış bildirgesinde işten ayrılış nedeni olarak “OHAL/KHK” kodu kullanılmasının patronlarca FETÖ/PDY terör örgütüne aidiyeti, iltisakı yahut irtibatı bulunduğundan bahisle işten ayrılışının yapıldığı halinde değerlendirilebileceğinden işten ayrılışı yapılan sigortalılar istikametinden mağduriyetlere neden olabileceği dikkate alındığında dava konusu Genelge kararının ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibaresinde hukuka uyarlık görülmediği,
02/08/2016 tarih ve 2016/16 sayılı Genelgenin, dava konusu ”2.1-Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı hususunun, ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibaresi dışında yer Meydan kısmının, İnanılmaz Vaziyet Kapsamında Alınan Önlemlere Ait kanun Kararında Kararnameler kapsamında alınan önlemlerin uygulanmasına yönelik olduğu ve bu kısımların da 667 ve 668 sayılı kanun Kararında Kararname kararlarına ve hukuka karşıtlık bulunmadığı gerekçesiyle, 02/08/2016 tarih ve 2016/16 sayılı Genelgenin, dava konusu ”2.1-Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı hususunun, ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibarelerinin iptaline, iptal edilen kısımları dışında kalan kısımları tarafından davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN SAVLARI:
Davacı tarafından, dava konusu Genelge kararının “Bu sigortalıların işten ayrılış bildirgesi ünitelerce re’sen düzenlenecek olup işten ayrılış nedeni olarak ’36-OHAL/KHK’ kodu kullanılacaktır.” biçiminde olduğu, “36-OHAL/KHK” ibaresinin Tüm olarak kullanıldığı, KHK ile kapatılan kurumlardan işten çıkışı yapılan bireyler için kullanıldığının bilindiği, “36” kodunun direkt “OHAL/KHK” ibaresini çağrıştırdığı, kararın “36” ibaresinin ayrılarak iptal kararına iç edilmediği, Genelge kararlarıyla, KHK ile kapatılan kurumların bütün çalışanlarının Amel akitlerinin feshedilmiş sayılacağının kabul edildiği, ani işsiz kaldığı bu durumla ilgili hiç bir kusuru bulunmadığı halde maaşından ve özlük haklarından yoksun kalarak maddi ve manevi taraftan Aka mağduriyetler yaşadığı, Amel akdinin sona erdirilmesinin kalıcı ve sonuçlarının Fazla ağır nitelikte olduğu, fevkalâde halin Gerekli kıldığı konulara ait olmayan, Anayasal haklarını ihlal edecek nitelikte idari süreç olduğu, dava konusu Genelge ile yapılan ölçüsüz düzenlemenin, bireylerin ömürlerini devam ettirebilmeleri için çalışma ve mesleksel hayatını devam ettirmesine Mani olduğu, Özel hayata hürmet haklarını ihlal ettiği ileri sürülmektedir.
Davalı yönetimlerden Çalışma ve Toplumsal Emniyet Bakanlığı tarafından, dava konusu Genelgenin, Harika Vaziyet Kapsamında Alınan Önlemlere Ait kanun Kararında Kararnameler kapsamında alınan önlemlerin uygulanmasına yönelik olduğu ve anılan Genelgenin iptali istenen “Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı unsurunun ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibarelerinde, 667 ve 668 sayılı kanun Kararında Kararname kararlarına ve hukuka terslik bulunmadığı, “36-KHK ile işyerinin kapatılması” işten çıkış nedeni olarak belirtildiği, sigortalıların tekrar çalışamayacağı manasına gelmediği, sigortalı hakkında KHK ile rastgele bir tasarrufta bulunulmadığı ileri sürülmektedir.
Davalı yönetimlerden Toplumsal Emniyet Kurumu Başkanlığı tarafından, hizmet akdi ile bir yahut apansızın Çok patron tarafından çalıştırılanların 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve genel sıhhat Sigortası Kanununun 4. hususunun birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayıldığı, Kanun’un 8. hususu yeterince patronların 4. unsurunun birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan bireylerin, 7. unsurun birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden evvel, hizmet akdi sona erenlerin ise 9. husus mucibince hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren on gün içinde bildirilmelerinin gerektiği,
Dava konusu Genelgenin, Fevkalâde Vaziyet Kapsamında Alınan Önlemlere Ait kanun Kararında Kararnameler kapsamında alınan önlemlerin uygulanmasına yönelik olduğu ve anılan Genelgenin iptali istenen “Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı hususunun ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibarelerinde, 667 ve 668 sayılı kanun Kararında Kararname kararlarına ve hukuka terslik bulunmadığı, “36-KHK ile işyerinin kapatılması” işten çıkış nedeni olarak belirtildiği, sigortalıların yine çalışamayacağı manasına gelmediği, sigortalı hakkında KHK ile rastgele bir tasarrufta bulunulmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI:
Davacı tarafından, temyiz istemlerinin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı yönetimler tarafından, davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ .’UN KANISI: Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin son kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Yordamı Kanunu’nun 49. hususunda yer alan;
“a) vazife ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka karşıt karar verilmesi,
c)Usul kararlarının uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte kusur yahut eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar adap ve hukuka Müsait olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen argümanlar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz istemlerinin reddine,
2. Toplumsal Emniyet Kurumu Başkanlığının 02/08/2016 tarih ve 2016/16 sayılı Genelgesinin, dava konusu ”2.1-Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı unsurunun, ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibarelerinin iptaline, iptal edilen kısımları dışında kalan kısımları istikametinden davanın reddine ait Danıştay Beşinci Dairesinin temyize bahis 24/06/2021 tarih ve E:2018/1062, K:2021/2295 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 21/03/2022 tarihinde davacının istemi istikametinden oybirliği, davalı yönetimlerin istemleri tarafından oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
X- Dava konusu 02/08/2016 tarih ve 2016/16 sayılı Genelgenin, Fevkalâde Vaziyet Kapsamında Alınan Önlemlere Ait kanun Kararında Kararnameler kapsamında alınan önlemlerin uygulanmasına yönelik olduğu ve davaya husus Genelgenin iptali istenilen ”2.1-Kapatılan işyerlerinden işten ayrılışı yapılacak sigortalılar” başlıklı unsurunun ikinci ve dördüncü fıkralarında yer Meydan “OHAL/KHK” ibarelerinde 667 ve 668 sayılı kanun Kararında Kararname kararlarına ve hukuka karşıtlık görülmediğinden, davalı yönetimlerin temyiz istemlerinin kabulü ile Daire kararının iptale ait kısmının bozulması gerektiği görüşüyle, karara bu kısım istikametinden katılmıyorum.
Yorum Yok