Can kaybı ve yapı sayısı bakımından zelzeleden en Aka hasarı gören Hatay’da; ovadaki işletmeler yıkılırken, dağ eteğine yapılan Organize Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikalar pozisyonu sayesinde ayakta kalabildi. Pamuğun birinci işlemesinin yapıldığı çırçır fabrikaları ve Besin işletmelerinin yoğunlukta olduğu Kırıkhan’da hububat silolarında Aka ziyan var. Yalnızca Kırıkhan’daki 30 işletmenin yaklaşık 2 milyar liralık kaybı olduğu Anlatım ediliyor. Tarihi yapıları ve gastronomisiyle Değerli bir turizm merkezi olan Antakya kent merkezi ise yok olmuş durumda.
OSB’DEKİ 14 FABRİKA ÜRETİME BAŞLADI
Antakya OSB’de 75 fabrikadan yalnızca bir tanesi sarsıntıdan ziyan görmüş. 2 bin 700 çalışanın ekmek kapısı olan OSB’deki fabrikalar, sağlam yer ve birçoğunun çelik konstrüksiyonla inşa edilmesi sayesinde ayakta kalabilmiş. Yüklü olarak besin, metal ve makine işletmelerinden oluşan fabrikalardan 14’ü zelzeleden iki hafta sonra yani geçen Pazartesi günü üretime başlamış. Antakya OSB Bölge Müdürü Haysiyet Biçer, faaliyete geçecek olan fabrika sayısının önümüzdeki hafta (yarından itibaren) 20’ye yükseleceğini lakin firmaların işçi yetersizliği nedeniyle tam kapasite çalışamadığını Anlatım etti.
YETERLİ BARINMA OLURSA TOPARLANMA HIZLANIR
Kahramanmaraş, Adıyaman, Malatya üzere Hatay’da da hangi Amel adamına sorarsak en Aka derdin çalışanlar için barınma imkanı sağlamak olduğu yanıtını alıyoruz. Bilhassa konteyner talep ediyorlar. Her işletmenin temin ettiği sonlu sayıda konteyner Mevcut ancak yetersiz. Şu Lahza fabrikalara gelebilen emekçilerden kimileri çadırlarda, meskenleri ziyan görmeyenler konutlarında kalıyor. İşverenler ise çalışanlarını kentte tutabilmek için Uğraş sarf ediyor. Gidenlerin Geri dönmesi için çalışıyorlar.
ÇALIŞANI OLMAYAN FABRİKA NE İŞE YARAR
Bölgenin Kıymetli Amel adamlarından Abdullah Bozatlı, “Bugün fabrika, bina, makine hiçbir şey Anlatım etmiyor. Bende 5 Tane var. Çalışacak insan yoksa hepsi boş. Bizim 800’e yakın çalışanımız vardı. Şu anda 60’a yakın idari çalışanım Mevcut ve bunların yalnızca 20’si burada. Kimse kalmadı, göç Fazla Aka bir risk. zelzele yeni başlıyor bana nazaran. Gidenleri buraya getirme kaygısındayız. Buranın bir Lahza Evvel ihya olması lazım. Burada istihdam problemi şu anda bayrak meselesi” dedi.
İŞ GÜCÜ HASARI HEMEN İHYA EDİLMELİ
Konuştuğumuz patronların Kıymetli bir talebi var. Fabrikalardaki zararın, Özellikle de Amel gücü hasarının ivedilikle tespit edilmesini istiyorlar. Yetişmiş elemanların gittikleri yerlerde basitçe Amel bulabileceğinin farkında olduklarını anlatan Bozatlı; şöyle devam ediyor: “Tornacı, mühendis, tabip, diş tabibi, göz tabibi Konya’ya, Ankara’ya, İstanbul’a ve İzmir’e gitti. Oralarda Amel bulamama imkanı yok. Türkiye’de zati Amel gücünde bir problem var. Bizim en Aka riskimiz Özellikle Hatay için. Gaziantep’ten kimse göç etmedi. Kahramanmaraş’tan göç oldu nispeten. Bana sorarsanız göçün yüzde 85’i buradan oldu.”
GİDENLERİ GERİ GETİRMELİYİZ
Hatay Amel dünyasının en Aka kaygısı, zelzelenin akabinde ili terk etmiş çalışanların Geri gelmemesi. Kentte ticaret sivil kaydına bağlı Amel yeri sayısı 28 bin 454. Bunların 25 bini mikro, yaklaşık 3 bini küçük, 296’sı orta ve 186’sı ise Aka uzunluk işletmeler. 49 bin 981 esnafın olduğu Hatay’da 8 bin 687 çiftçi, 60 bin 300 memur olmak üzere Yekün 207 bin 951 sigortalı çalışan bulunuyordu. Fakat zelzelenin akabinde nüfusun yüzde 70’inin kenti terk ettiğini hesaba katarsak, çalışanların da Aka bir çoğunluğu şimdilik Hatay dışında.
Demir-çelik tesisleri sağlam
Hatay’ın ülke ekonomisindeki değeri şirketlerinin büyüklüğünden de anlaşılıyor. Türkiye’nin en Aka Sanayi kuruluşlarının listelendiği İSO birinci 500’de 9, ikinci 500’de ise 8 Hataylı şirket yer alıyor. Gayrisafi Yurt İçi Hasıla büyüklüğü bakımından birinci 15 vilayetimizden biri olan Hatay’ın iktisadında demir-çelik başta olmak üzere sanayi, ticaret, tarım, ulaştırma (nakliyecilik) ve inşaat öne çıkıyor. İlin üretimden kaynaklanan gelirinin yüzde 90’ı İskenderun civarında kümelenmiş fabrikalardan geliyor. Hatay’ın 2022’de yaptığı 4 milyar dolarlık ihracatın yarısını İskenderun’daki demir-çelik bölümü gerçekleştirdi. Ağır endüstrinin yapıldığı bu fabrikalarda Aka bir ziyan yok. Türkiye’deki araba filtresi üretiminin merkezi pozisyonundaki Hatay’ın tarım araç ve gereçleri üretiminde de yükü var.
Rüzgar gülleri güç üretiyor
Demir-çelik sanayiine dönük sac üretimi, Sanayi makineleri, otomotiv ve ak eşya üretim tesisi, Besin işlemelerinin yanı Dizi kent rüzgar ve güneş gücü santralleri üzere alanlardaki yatırımlarda da Değerli bir çekim merkeziydi. Hatay merkezini İskenderun’dan ayıran Alislitepe’de ve Belen Geçidi sırtlarında şurası rüzgar gücü santralleri de ayakta kalmış ve güç üretmeye devam ediyor.
Bölgenin İhracat kapısı İskenderun
Bölgenin limanları ve gümrük kapıları ile Kıymetli bir Hariç ticaret merkezi olan Hatay’dan yapılan ihracatın içerisinde civardaki vilayetlerin de hissesi var. Ticari merkezlerini birbirine bağlayan ve stratejik bir pozisyona sahip kent, milletlerarası yük nakliyatı için Değerli bir geçiş noktası pozisyonunda. Bu nedenle İstanbul’dan sonra Türkiye’nin ikinci Aka TIR filosu Hatay’da.
İbrahim Acar – Cabir Turğut – Mesude Demirhan – Mehmet Ali Parto
Yorum Yok