Danıştay 12. Dairesi, “Covid-19 Kapsamında halk Kurum ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” bahisli, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin hukuka Müsait olduğuna karar verdi.
Danıştay’ın değerlendirmesi: Salgının önlenmesi için daha Çok işçi gerekirse yönetim haklıdır
2020 yılında dünya genelinde yaşanan Covid-19 salgını nedeniyle, halk Kurum ve kuruluşlarında vazife yapan ve sıhhat tarafından risk kümesinde yer Meydan birtakım çalışanın idari müsaadeli sayılması emeliyle, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yürürlüğe konulmuş olup; anılan Genelge’yle çalıştırılma biçimlerine bakılmaksızın halk Kuruluş ve kuruluşlarında çalışan (yönetici takım ve konumunda bulunanlar hariç) 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile sıhhat Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanların idari müsaadeli sayılması öngörülmüş; bununla birlikte, sıhhat Bakanlığında çalışan işçi idari müsaade kapsamına iç edilmemiştir.
Ülkemizde yaşanan Covid-19 salgınıyla çaba etmede Temel misyonun sıhhat Bakanlığına ilişkin olduğu; bu kapsamda, salgının yayılmasının önlenmesi ve Denetim altına alınması, sıhhat hizmetlerine ve kuruluşlarına erişimin sağlanması hedefiyle, anılan Bakanlık bünyesinde kâfi seviyede işçi çalıştırılmasının mecburilik arz ettiği; salgın hastalıkla çaba periyodunda, sıhhat işçisinin çalışmaları ve müsaadeleri üzere bahislerde, öteki halk işçisinden farklı düzenlemelere tabi tutulmasının, sıhhat hizmetinin mahiyetine ve ehemmiyetine Müsait olduğu; münasebetiyle salgınla gayret devrinde, sıhhat işçisine duyulan muhtaçlığın karşılanması maksadıyla, Bakanlık çalışanının idari müsaade kapsamının dışında bırakılmasının, yönetimin takdir ve düzenleme yetkisi çerçevesinde Mümkün bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Sendikanın savunması kabul görmedi
Üst hukuk normlarına da karşıt değildir
Sağlık Bakanlığında çalışan 60 ıslak ve üzerinde olan işçi ile kronik hastalığı bulunan işçinin idari müsaade kapsamına iç edilmemesini öngören 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin dava konusu edilen kısımlarında, hukuka ve üst hukuk normlarına terslik görülmemiştir.
T.C.
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
temel No: 2020/4348
Karar No: 2022/4033
DAVACI: … Sendikası
VEKİLİ: Av. …
DAVALI: …
VEKİLİ: …
DAVANIN KONUSU:
29/05/2020 tarih ve 31139 yinelenmiş sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Covid-19 Kapsamında halk Kurum ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” bahisli, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin iptali istenilmektedir.
DAVACININ TEZLERİ:
Dava konusu Genelge’yle, Covid-19 salgınıyla çaba kapsamında, sıhhat Bakanlığı dışındaki öbür halk Kuruluş ve kuruluşlarında vazife yapan işçiden 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile kronik hastalığı bulunanların idari müsaadeli sayılmasının öngörüldüğü; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 105. hususunda hastalık ve refakat müsaadelerinin, 104. hususunda de mazeret müsaadesinin düzenlendiği; bu hususlarda, memurların çalıştığı kuruma nazaran rastgele bir Fark yapılmadığı halde, dava konusu Genelge’yle sıhhat Bakanlığı çalışanının idari müsaade kapsamına iç edilmediği; İLO Kontratları ile 6331 sayılı İş Sıhhati ve Güvenliği Kanunu gereği, halk çalışanlarının Amel kazası ve Uğraş hastalıkları istikametinden Fark yapılmaksızın korunması gerektiği, bu bahiste patron pozisyonundaki Devlete mesuliyet yüklendiği; salgın devrinde, en Çok sıhhat işçisinin riske maruz kaldığı ve dava tarihi prestijiyle Fazla sayıda sıhhat işçisinin Covid-19 hastalığına yakalandığı, dava konusu Genelge’de sıhhat Bakanlığında vazifeli olan 60 ıslak üzeri işçi ile kronik hastalığı bulunan çalışanın idari müsaade kapsamının dışında bırakılmasının, Anayasa’nın 10. hususundaki “kanun önünde Adalet ilkesine” karşıt olduğu, Anayasa’nın 17. unsurunda Ömür hakkı, 56. unsurunda de sıhhat hakkı düzenlendiği halde, Genelge’yle bu hakların ihlal edildiği; ayrıyeten Anayasa’nın 13. hususundaki Temel hak ve özgürlüklerin özüne dokunulmayacağı üzere, sınırlanmanın ölçülü olması ve Aleni bir yasal desteğinin bulunması gerektiği; bu nedenle, dava konusu Genelge’nin hukuka muhalif olduğu ileri sürülmektedir.
DAVALI YÖNETİMİN SAVUNMASI:
Anayasa’nın 104. unsuruyla, Devlet organlarının sistemli ve uyumlu çalışmasını temin etme vazife ve yetkisinin Cumhurbaşkanına verildiği; Anayasa’nın 56. unsuruna nazaran, sıhhat hizmetlerinden yararlanma ve sağlıklı yaşamanın bireyler için Temel bir hak olduğu, bu hakkın teminat altına alınması ve yaşama geçirilmesi konusunda Devletin müspet yükümlülüğünün bulunduğu; dava konusu Genelge’nin, salgının yayılmasının önlenmesi ve Denetim altına alınması, salgınla çabada zafiyete yol açılmaması, Temel sıhhat hizmetlerine erişimin ve sürdürülebilirliğin sağlanması ile sıhhat hizmetlerinde aksamaların önlenmesi emeliyle yürürlüğe konulduğu; sıhhat hizmetlerinin ertelenemez ve kesintisiz nitelikte olduğu dikkate alındığında, salgın devrinde sıhhat işçisine duyulan muhtaçlığın elzem ve kaçınılmaz olduğu; bu kapsamda pandemi seviyesinde salgın hastalık üzere bir inanılmaz durumda, sıhhat çalışanlarının görevlendirme ve müsaadeleri mevzularında öbür halk işçisinden farklı düzenlemelere tabi tutulmasının, sıhhat hizmetinin mahiyetine ve ehemmiyetine Müsait olduğu; bütün sıhhat Bakanlığı çalışanları için getirilen düzenlemenin, Anayasa’nın 10. unsurundaki Adalet prensibine karşıt bir istikametinin de bulunmadığı; ayrıyeten, sıhhat çalışanları dışında da kronik hastalığı olan halk vazifelilerinin tamamının idari müsaadeli sayılması Laf konusu olmayıp, yalnızca Covid-19 hastalığı için risk kümesinde olanların müsaadeli sayıldığı; sıhhat Bakanlığınca sıhhat çalışanının müsaade, tayin, istifa ve emeklilik üzere haklarına yönelik kimi kısıtlamalar da getirildiği, öteki taraftan, İLO’nun 116 Nolu Çalışma Saatlerinin Azaltılması Tavsiye Kararına (1962) nazaran, her ülkede yetkili makamlarca fevkalâde hallerde olağan çalışma saatlerine istisna getirilebilecek şartların ve sonların belirlenebildiği; 29 Nolu Zorla Çalıştırma Mukavelesi (1930) uyarınca da, nüfusun tamamının yahut bir kısmının varlığını yahut iyiliğini etkileyecek bir salgın durumunda, Mecbur çalışma mühletine ait olarak, durumun kati olarak gerektirdikleri ile hudutlu olmak kaydıyla düzenleme yapılmasının Mümkün olduğu belirtilerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ KANISI:
Anayasal ve yasal düzenlemeler uyarınca, dünya genelinde pandemi seviyesinde yaşanan Covid-19 salgınıyla gayret etmede Temel misyonun sıhhat Bakanlığına ilişkin olduğu; bu kapsamda, salgın hastalıkla çaba periyodunda, sıhhat çalışanının çalışmaları ve müsaadeli sayılmaları üzere bahislerde, öteki halk işçisinden farklı düzenlemelere tabi tutulmasının, sıhhat hizmetinin mahiyetine ve ehemmiyetine Müsait olduğu; münasebetiyle salgınla uğraş periyodunda, sıhhat çalışanına duyulan muhtaçlığın karşılanması hedefiyle, Bakanlık işçisinin idari müsaade kapsamının dışında bırakılmasının, yönetimin takdir ve düzenleme yetkisi çerçevesinde Muhtemel bulunduğu, anılan Genelge’nin dava konusu edilen kısımlarında hukuka ve üst hukuk normlarına terslik görülmediği sonucuna ulaşıldığından, davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI FİKRİ:
Dava, … Sendikası tarafından, 29/05/2020 tarih ve 31139 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve “COVID-19 Kapsamında halk Kuruluş ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” konusunu düzenleyen 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
29/05/2020 tarih ve 31139 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve “COVID-19 Kapsamında halk Kuruluş ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” konusunu düzenleyen dava konusu 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinin, 14/04/2021 tarih ve 31454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2021/8 sayılı Genelgesi ile yürürlükten kaldırıldığı anlaşıldığından, 2020/8 sayılı Genelgenin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin iptali istemi hakkında karar verilmesine yer bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve belgedeki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ Hadise VE TÜREL SÜREÇ:
2020 yılında dünya genelinde yaşanan Covid-19 salgını nedeniyle, halk Kurum ve kuruluşlarında vazife yapan ve sıhhat tarafından risk kümesinde yer Meydan kimi işçinin idari müsaadeli sayılmasına yönelik 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, 29/05/2020 tarih ve 31139 tekrarlanmış sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur.
Anılan Genelgeyle, halk Kurum ve kuruluşlarında çalışan (yönetici takım ve durumunda bulunanlar hariç) 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile sıhhat Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanların idari müsaadeli sayılması öngörülmüş; bununla birlikte, sıhhat Bakanlığında çalışan işçi idari müsaade kapsamına iç edilmemiştir.
Bunun üzerine, bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa’nın 56. unsurunda, “…Devlet, herkesin hayatını, vücut ve ruh sıhhati içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve husus gücünde tasarruf ve randımanı artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek maksadıyla sıhhat kuruluşlarını Biricik elden planlayıp hizmet vermesini düzenler. Devlet, bu misyonunu halk ve Özel kesitlerdeki sıhhat ve toplumsal kurumlarından yararlanarak, onları denetleyerek yerine getirir….” kararına yer verilmiştir.
1593 sayılı Genel Hıfzısıhha Kanunu’nun 1. unsurunda, “Memleketin sıhhi kaidelerini ıslah ve milletin sıhhatine ziyan veren Tüm hastalıklar yahut sair muzır amillerle uğraş etmek ve müstakbel jenerasyonun sıhatli olarak yetişmesini temin ve halkı tıbbi ve içtimai muavenete mazhar eylemek Genel Devlet hizmetlerindendir.” kuralı; 3359 sayılı sıhhat Hizmetleri Temel Kanunu’nun 3. hususunda, “Sağlık hizmetleriyle ilgili Temel asıllar şunlardır: a) sıhhat Kuruluş ve kuruluşları Yurt sathında eşit, kaliteli ve verimli hizmet sunacak formda sıhhat ve Toplumsal Yardım Bakanlığınca, diğer ilgili bakanlıkların da görüşü alınarak planlanır, koordine edilir, mali istikametten desteklenir ve geliştirilir. .” kuralı yer almıştır.
1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin, sıhhat Bakanlığının vazifelerini düzenleyen 352. hususunda, “(1) Herkesin vücudu, zihni ve toplumsal bakımdan tam bir düzgünlük hali içinde hayatını sürdürmesini sağlamak hedefiyle, sıhhat Bakanlığının vazife ve yetkileri şunlardır:
a) Kamu sıhhatinin korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi için çalışmalar yapmak,
b) Teşhis, tedavi ve rehabilite edici sıhhat hizmetlerinin yürütmek,
…
e) İnsan gücünde ve maddi kaynaklarda tasarruf sağlamak ve randımanı artırmak, sıhhat insan gücünün ülke sathında istikrarlı dağılımını sağlamak ve Tüm paydaşlar ortasında işbirliğini gerçekleştirmek suretiyle Yurt sathında eşit, kaliteli ve verimli hizmet sunumunu sağlamak,
.
g) Kanunlarla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile verilen öbür vazifeleri yapmak. .” kararlarına yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 99. hususunda, “Memurların haftalık çalışma mühleti genel olarak 40 saattir. Bu müddet Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir. Fakat bu kanuna, Özel kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine yahut bunlara dayanılarak çıkarılacak yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma mühletleri tespit olunabilir…” kuralı; 100. hususunda, “Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğlen dinlenme müddeti, bölgelerin ve hizmetin özelliklerine nazaran merkezde Cumhurbaşkanınca, vilayetlerde valiler tarafından tesbit olunur. … Memurların yürüttükleri hizmetin özelliklerine nazaran, bu unsur uyarınca tespit edilen çalışma saat ve mühletleri ile vazife yerlerine bağlı olmaksızın çalışabilmeleri mümkündür. Bu konuya ait yöntem ve asıllar, Cumhurbaşkanınca belirlenir.” kuralı; 101. hususunda de, “Günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan Devlet memurlarının çalışma saat ve halleri kurumlarınca düzenlenir…” kuralı yer almıştır.
29/05/2020 tarih ve 31139 yinelenmiş sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve “COVID-19 Kapsamında halk Kurum ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” konusunu düzenleyen 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesinin dava konusu edilen ikinci paragrafında; “…çalıştırılma biçimlerine bakılmaksızın halk Kuruluş ve kuruluşlarında (Sağlık Bakanlığı ve ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı hariç) çalışan yönetici takım ve durumunda bulunanlar dış 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile sıhhat Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanlar idari müsaadeli sayılacaktır. İdari müsaadeli sayılanlar bu müddette vazifelerini fiilen yerine getirmiş sayılacak; bunların mali ve toplumsal hak ve yardımları ile öbür özlük hakları Kapalı kalacaktır. Bu işçi amirinin müsaadesi dışında vazife mahallinden ayrılmayacak ve hizmetine muhtaçlık duyulanlar çağrıldıkları anda misyonlarına döneceklerdir.” ibarelerine yer verilmiştir.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME:
Anayasa’nın 56. hususuyla, Devletin herkesin hayatını, vücut ve ruh sıhhati içinde sürdürmesini sağlamak emeliyle sıhhat kuruluşlarını Biricik elden planlamakla ve sıhhat hizmetlerini sunmakla vazifeli olduğu belirtilmiştir.
1593 sayılı Genel Hıfzısıhha Kanunu, 3359 sayılı sıhhat Hizmetleri Temel Kanunu ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 352. hususuyla de, sıhhat hizmetlerinin yürütülmesi, Kamu sıhhatinin korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi, sıhhat kuruluşları ve çalışanlarının Yurt sathında eşit, kaliteli ve verimli hizmet sunacak biçimde planlanması, koordine edilmesi, desteklenmesi ve geliştirilmesi konusunda sıhhat Bakanlığı görevlendirilmiştir.
Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 99. hususuyla memurların haftalık çalışma müddetleri genel olarak 40 saat belirlenmiş; lakin, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınarak farklı çalışma müddetlerinin tespit edilebilmesine de İmkan sağlanmıştır.
Ayrıca anılan Kanun’un 100. unsuruyla, Cumhurbaşkanınca belirlenecek yordam ve temeller çerçevesinde, memurların yürüttükleri hizmetlere nazaran tespit edilen çalışma saat ve müddetleri ile misyon yerlerine bağlı olmaksızın çalıştırılabilmesi öngörülmüş; 101. hususuyla de, günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan Devlet memurlarının çalışma saat ve hallerinin kurumlarınca düzenleneceği belirtilmiştir.
657 sayılı Kanun’da yer Meydan bu düzenlemeler uyarınca, yürüttükleri hizmetlerin özelliklerine nazaran, işçinin çalışma saat ve hallerinin belirlenmesi ile Gerekli görülen hallerde çalışanın tamamının yahut bir kısmının idari müsaadeli sayılması konularında yönetimin takdir ve düzenleme yetkisinin bulunduğu kuşkusuzdur.
2020 yılında dünya genelinde yaşanan Covid-19 salgını nedeniyle, halk Kuruluş ve kuruluşlarında vazife yapan ve sıhhat tarafından risk kümesinde yer Meydan birtakım işçinin idari müsaadeli sayılması emeliyle, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yürürlüğe konulmuş olup; anılan Genelge’yle çalıştırılma biçimlerine bakılmaksızın halk Kurum ve kuruluşlarında çalışan (yönetici takım ve durumunda bulunanlar hariç) 60 ıslak ve üzerinde olanlar ile sıhhat Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanların idari müsaadeli sayılması öngörülmüş; bununla birlikte, sıhhat Bakanlığında çalışan işçi idari müsaade kapsamına iç edilmemiştir.
Yukarıda yer verilen anayasal ve yasal düzenlemeler çerçevesinde, ülkemizde yaşanan Covid-19 salgınıyla çaba etmede Temel misyonun sıhhat Bakanlığına ilişkin olduğu; bu kapsamda, salgının yayılmasının önlenmesi ve Denetim altına alınması, sıhhat hizmetlerine ve kuruluşlarına erişimin sağlanması hedefiyle, anılan Bakanlık bünyesinde kâfi seviyede işçi çalıştırılmasının mecburilik arz ettiği; salgın hastalıkla çaba periyodunda, sıhhat işçisinin çalışmaları ve müsaadeleri üzere bahislerde, diğer halk çalışanından farklı düzenlemelere tabi tutulmasının, sıhhat hizmetinin mahiyetine ve değerine Müsait olduğu; hasebiyle salgınla gayret periyodunda, sıhhat çalışanına duyulan gereksinimin karşılanması maksadıyla, Bakanlık çalışanının idari müsaade kapsamının dışında bırakılmasının, yönetimin takdir ve düzenleme yetkisi çerçevesinde Mümkün bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Buna nazaran, sıhhat Bakanlığında çalışan 60 ıslak ve üzerinde olan işçi ile kronik hastalığı bulunan çalışanın idari müsaade kapsamına iç edilmemesini öngören 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin dava konusu edilen kısımlarında, hukuka ve üst hukuk normlarına karşıtlık görülmemiştir.
Öte yandan, işbu dava açıldıktan sonra, 14/04/2021 tarih ve 31454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2021/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’yle, dava konusu 2020/8 sayılı Genelge bütünüyle yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu durumda; dava konusu düzenlemenin yürürlükten kaldırılması nedeniyle, işbu davanın konusuz kaldığı görüldüğünden, davanın temeli hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 29/05/2020 tarih ve 31139 yinelenmiş sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve “COVID-19 Kapsamında halk Kuruluş ve Kuruluşlarında Olağanlaşma ve Alınacak Tedbirler” konusunu düzenleyen 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen “(Sağlık Bakanlığı ve …)” ibaresinin iptali istemi tarafından davanın aslı hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA münasebette oyçokluğuyla,
2. Detayı aşağıda gösterilen Yekün …-TL yargılama masraflarının (2577 sayılı İdari Yargılama Tarzı Kanunu’nun 31. unsurunun göndermede bulunduğu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 331. hususunun birinci fıkrası uyarınca, davanın açıldığı tarihteki haklılık durumu gözetilerek) davacı üzerinde bırakılmasına, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Minimum Fiyat Tarifesi uyarınca takdir edilen …-TL vekalet fiyatının davacıdan alınarak davalı yönetime verilmesine oyçokluğuyla,
3. Posta sarfiyatı avansından artan meblağın kararın katileşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
4. Bu kararın bildiri tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Heyetine temyiz yolu Aleni olmak üzere, 21/06/2022 tarihinde karar verildi.
(X) KARŞI oy :
Dosyanın incelenmesinden; işbu dava açıldıktan sonra, 14/04/2021 tarih ve 31454 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2021/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’yle, dava konusu 2020/8 sayılı Genelge’nin bütünüyle yürürlükten kaldırıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu düzenlemenin yürürlükten kaldırılması nedeniyle işbu davanın konusuz kaldığı görüldüğünden, işin temeli tarafından inceleme ve kıymetlendirme yapılmaksızın, davanın aslı hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği görüşüyle, çoğunluk kararının dava konusu Genelge ile ilgili kısmına, münasebeti istikametinden katılmıyorum.
Kararın, vekalet fiyatı de iç olmak üzere, yargılama sarfiyatlarına ait kısmına gelince:
Bir düzenleyici sürecin yanı sıra, bu düzenleyici sürece dayanılarak tesis edilmiş olan kişisel sürecin de iptali istemiyle açılan davalarda; dava konusu düzenleyici sürecin dava devam etmekte iken yürürlükten kaldırılması halinde, yargılama masraflarından ve bu bağlamda avukatlık fiyatından hangi tarafın Mesul tutulması gerektiğine ait Danıştay İdari Dava Daireleri Konseyi’nce verilen kararlar (Örneğin; 30/11/2015 tarih ve E:2014/5688, K:2015/4612 sayılı karar ile 21/03/2016 tarih ve E:2014/5858, K:2016/988 sayılı karar) incelendiğinde; Kurul’un, bu Cin davalarda ferdî sürecin hukuka uygunluğunun denetlenebilmesi için; yürürlükten kaldırılmış olan düzenleyici sürecin, “bireysel sürecin tesis edildiği tarih” prestijiyle tüzel incelemesi yapılarak, hukuka Müsait olup olmadığının tesbit edilmesi gerektiğini vurguladığı görülmektedir.
Oysa, işbu davaya husus uyuşmazlıkta, yalnızca düzenleyici süreç (Genelge’nin bir ibaresi) dava konusu edilmiş olup, iptali istenilen bir ferdi süreç Laf konusu değildir.
Dolayısıyla, olayda, tüzel kontrolünün yapılması gereken bir ferdî sürecin bulunmaması karşısında; kararın verildiği tarih prestijiyle artık yürürlükten kalkmış bulunan Genelgenin hukuka Müsait olup olmadığını tespit etmek bakımından uyuşmazlığın temelinin incelenmesine de hukuken İmkan bulunmamaktadır.
Bakılan dava, 2020/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin ikinci paragrafının birinci cümlesinde geçen ibarenin iptali istemiyle açılmış ise de; anılan Genelge, dava devam etmekte iken yayımlanan 2021/8 sayılı Genelge ile bütünüyle yürürlükten kaldırılmış olup; belirtilen hukuksal durum karşısında, bu davanın açılmasına davalı yönetimin Sebep olduğu Aleni olduğundan, vekalet fiyatı de iç olmak üzere yargılama masraflarının davalı yönetim üzerinde bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, “davanın temeli hakkında karar verilmesine yer olmadığına” hükmedilen bu uyuşmazlıkta, yargılama masraflarının ve vekalet fiyatının davalı yönetimden alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi gerekirken, davacı üzerinde bırakılmasında hakkaniyet prensibine ve hukuka uyarlık bulunmadığı görüşüyle, çoğunluk kararının bu kısmına da katılmıyorum.
Yorum Yok