Genelde bireylerin çalışma hayatları farklı statülerde geçebilmektedir. Emekçi, esnaf, memur olarak geçen hizmetleri bulunanların bu hizmet mühletleri birtakım hallerde İç içe geçebilmektedir. Bu halde İç içe geçen mühletlerin tamamı temel alınmaz, emeklilik süreçlerinde ayrıştırılır.
Aynı anda hem personellik, hem esnaflık ve hem de memurluk için SGK primleri ödenirse hangi statüdeki hizmeti geçerli olur?
Emeklilik süreçlerinde temel alınan Yekün hizmetlerin bütünleşmesinde 2008 yılı Ekim ayından Evvel çalışmaya başlamış olanlar hakkında 2829 sayılı Kanun, bu tarihten Evvel hiçbir statüde çalışması olmayan ve bu tarihten sonra birinci defa çalışma hayatına başlayanlar için ise 5510 sayılı Kanun’un 53 üncü unsur kararı uygulanmaktadır.
Hizmet çakışmaları nasıl olmaktadır?
Bu durum kimi bilerek kimi de bilmeyerek yapılan süreçler olabilmektedir. Örneğin: esnaf olarak çalışan bir şahıs işyerini kapatmıştır, lakin bu kapatmayı külliyen kanun gereği sonlandırmamış, ardından Amele olarak yahut memur olarak çalışmaya başlamıştır. Bu durumda esnaf olarak kaydı kapatılmadığından esnaf olarak işyeri de aktif olarak görünmeye devam edecektir. Yani hem emekçi, hem esnaf yahut memur olarak kaydı olduğunda hizmetler çakışacaktır.
Memurluk Mecbur olarak bir sigortalılık halidir ve kişinin isteğine tabi olmaz.
Aynı halde personellik de bir patrona tabi olarak çalışma nedeniyle Mecbur olarak bir sigortalılık halidir ve kişinin toplumsal Emniyet kurumu primlerinin yatırılması yahut yatırılmaması halinde isteğine tabi olmaz. Prim yatırılmayarak çalışılması yasal olmaz, olursa kayıt dışı istihdam formu olur ve hem çalışana hem de çalıştırana müeyyidesi olan bir durumdur.
Esnaflık ise Müstakil olarak kendi ismine çalışma biçimidir ve vergi mükellefiyeti kapsamındadır. İşyeri sahibinin Mecbur olarak prim ödeme yükümlülüğü bulunur, ödeme yapılmayan mühletler işyeri sahibinin borcu olur.
Bu durumlarda hangi hizmetler öncelik kazanmaktadır?
Öncelik sırası, birincisi memurluk hizmetleri olur, Amele yahut esnaf olarak çalışan müddetler ise hangisi daha Evvel başlamışsa o geçerli sayılır. Personel ve esnaflık durumundaki birinci sigortalılık başlangıcına nazaran statü kıymetlendirilmesi 1/3/2011 tarihine kadar geçerli olup, bu tarihten sonra ise Amele ve esnaflık hizmetlerinin çakışması durumunda personellik öncelik kazanmakta ve İç içe hizmetler olması halinde esnaflık mühleti iptal edilmekte ve personellik olarak uygulanmaktadır.
2008 öncesi çalışmalarda durum nasıldır?
Yine öncelik sırası memurluk hizmeti olur.
İkinci olarak personellik, üçüncü olarak da esnaflık hizmeti uygulanır. Fakat Amele ve esnaflık durumundaki birinci sigortalılık başlangıcına nazaran statü kıymetlendirilmesi 1/3/2011 tarihine kadar geçerli olup, bu tarihten sonra ise Amele ve esnaflık hizmetlerinin çakışması durumunda personellik öncelik kazanmakta ve İç içe hizmetler olması halinde esnaflık mühleti iptal edilmekte ve personellik olarak uygulanmaktadır.
2008 sonrası çalışmalarda durum nasıldır?
İşçi yahut esnaf olarak çalışılan müddetlerde de Tekrar hangisi daha Evvel başlamışsa o sayılmaktadır.
Örnek üzerinde memurluk hizmetinin esnaf yahut Amele hizmetleriyle çakışması hali
Öncelik memurluk hizmetidir. Çünkü memurluk hizmeti Mecbur kayda giren ve Toplumsal Emniyet Kurumu kesintileri her ayın 15’i itibariyle yapılan bir hizmet kümesidir. Fiyatsız izinde olduğu Vakit da dahi memurluk takımı korunan bir hizmet kümesidir. Bu memurluk hizmeti külliyen sona ermediği sürece bir memurun Amele yahut esnaf olarak çalışması Muhtemel olmaz. Personellik yahut esnaflık çalışılan bir hizmet dahi olsa memurluk hizmeti karşısında geçersiz sayılan bir hizmet olur.
Örnek üzerinde personellik hizmeti ile esnaflık hizmetinin çakışması hali
Bu iki statü ortasında durum farklıdır. şayet bir şahıs Amele olarak çalışmaya başlamış daha sonra esnaf olarak devam etmiş ve Amele ve esnaf hizmet müddetleri çakışmışsa, bu durumda Amele olarak kaydı daha Evvel başladığından personellik hizmetleri sayılır, esnaf hizmetleri sayılmaz. Yani personellik sigortalılığının sona ermesinden Evvel geçen esnaf müddeti varsa sayılmaz. Emekçi sigortalılık hali sona erdikten sonraki mühletler sayılır.
Bu durumda personellik ve esnaflık durumundaki birinci sigortalılık başlangıcına nazaran statü kıymetlendirilmesi 1/3/2011 tarihine kadar geçerli olup, bu tarihten sonra ise Amele ve esnaflık hizmetlerinin çakışması durumunda personellik öncelik kazanmakta ve İç içe hizmetler olması halinde esnaflık müddeti iptal edilmekte ve personellik olarak uygulanmaktadır.
Aynı durum, daha Evvel esnaf olarak başlamış olanlar için de uygulanır.
Bu durumlar SGK primlerinin kesintisiz devam ettiği durumlar için geçerli olmaktadır. şayet kesintili mühletlere rastlandığı tarihten sonra hangi statüde geçmişse o statüdeki hizmetler geçerli olur.
Sonuç olarak personel, esnaf ve memurluk için SGK primleri tıpkı vakte rastladığında öncelikli olarak memurluk hizmeti sayılmaktadır. Bu durum değişmemektedir.
Ancak, 1/03/2011 tarihinden Evvel yalnızca Amele ve esnaflık primleri tıpkı vakte rastlarsa birinci sigortalılık hali hangisi ise, yani birinci çalışma esnaf ise esnaflık, personellik ise personellik primleri uygulanır.
1/3/2011 tarihinden sonra ise Amele ve esnaf olarak geçen müddetler çakıştığında işçilikte yatırılan primler temel alınmaktadır.
Ancak Amele ve esnaflık durumundaki birinci sigortalılık başlangıcına nazaran statü kıymetlendirilmesi 1/3/2011 tarihine kadar geçerli olup, bu tarihten sonra ise Amele ve esnaflık hizmetlerinin çakışması durumunda personellik öncelik kazanmakta ve İç içe hizmetler olması halinde esnaflık mühleti iptal edilmekte ve personellik olarak uygulanmaktadır.
Yorum Yok