Danıştay 2. Dairesi, güvenlik Müdürlüğünde polis memuru olarak misyon yaptığı devirde hakkında yürütülen disiplin soruşturması sonucunda “belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamak yahut gerçeğe muhalif bildirimde bulunmak ya da mal varlığında meydana gelen değişikliği bir ay içinde bildirmemek” fiilini işlediğinden bahisle güvenlik Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/A-4 unsuru uyarınca “12 ay uzun vadeli durdurma cezası” ile cezalandırılmasına ait sürece karşı açılan davada kararını verdi.
İlk derece mahkemesi kararı bozuldu. (Karar daha Evvel de 5. Daire tarafından bozulmuştur)
Olay
Davacının mal varlığında olağan dışı bir değişiklik bulunup bulunmadığı tarafında araştırma yapıldığı, davacının . plakalı aracı 18/02/2014 tarihinde sattığı, ardından mal varlığında meydana gelen değişiklikle ilgili bildirimde bulunması gerekirken sattığı tarihten itibaren bir ay içerisinde bildirimde bulunmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle hareketine uyan güvenlik Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/A-4 hususu uyarınca “12 ay uzun periyodik durdurma” cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiştir.
İlk derece mahkemesi: İhtar yapılmamışsa ceza verilemez
Mal bildiriminde bulunmadığı tespit edilen davacının, mal bildiriminde bulunması için davalı idarece 3628 sayılı Kanun’un 6 ve 10. hususu kararları uyarınca ihtar edilmesi, ihtara Karşın otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmadığı takdirde disiplin cezası ile tecziye edilmesi gerekirken ihtar yapılmadan belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmadığından bahisle 12 ay uzun vadeli durdurma cezası ile cezalandırılmasına ait dava konusu süreçte hukuka uyarlık görülmemiştir.
2. Daire: Fiilinin sübut bulup bulmadığı değerlendirilmelidir.
Mal bildiriminde bulunmayı sağlayarak rüşvet ve yolsuzluklarla gayret etmek gayesiyle yürürlüğe konulan 3628 sayılı Kanun’da, mal bildiriminde bulunacaklar, bildirimlerin konusu, vakti, birdenbire Çok mal bildiriminde bulunulması, bildirimin yenilenmesi, bildirimin verileceği merciler ve bildirimlerin saklılığına ait konulara yer verilerek, mal bildirimine ait asıllar belirlenmiş ise de, belirtilen müddetlerde mal bildiriminde bulunulmaması hali için rastgele bir yaptırım öngörülmemiştir.
Anılan Kanun’da; gerçeğe ters bildirimde bulunma ve haksız mal edinme üzere, hatanın manevi ögeleri dikkate alınarak, hürriyeti bağlayıcı ceza öngörülmüş; ayrıyeten, Kanun’la belirlenen müddetlerde mal bildiriminde bulunmayanlara, bildirimde bulunması için ihtar edilmesine Karşın mal bildirimde bulunulmaması halinde de mahpus cezası verileceği öngörülmüştür.
Görüldüğü üzere; 3628 sayılı Kanun’da “suç” olarak kabul edilen aksiyonlarla (gerçeğe alışılmamış bildirimde bulunma, haksız mal edinme ve ihtara Karşın bildirimde bulunmama), güvenlik Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/A-4 hususunda disipline karşıt davranış kabul edilen, “belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamak ya da mal varlığında meydana gelen değişikliği bir ay içinde bildirmemek” maksatları ve nitelikleri prestijiyle birbirinden büsbütün farklı hareketlerdir.
Bu prestijle, 3628 sayılı Kanun’da düzenlenen ve kabahat sayılan aksiyonlara ait manevi ögelerin, uyuşmazlık konusu “belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamak ya da mal varlığında meydana gelen değişikliği bir ay içinde bildirmemek” aksiyonları için de aranmasının tüzel desteği bulunmamaktadır.
Bu durumda, idare Mahkemesince, davacının fiilinin sübut bulup bulmadığı, sübut bulmuş ise aksiyonuna uyan disiplin cezasıyla cezalandırılıp cezalandırılmadığı kıymetlendirilerek bir karar verilmesi gerekir.
T.C.
DANIŞTAY
İKİNCİ DAİRE
temel No : 2021/3687
Karar No : 2022/4146
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : . Valiliği
VEKİLİ : Av. .
KARŞI taraf (DAVACI) : .
VEKİLİ : Av. .
İSTEMİN KONUSU : . idare Mahkemesince verilen . günlü, E:. , K:. sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem:
Davacı; … güvenlik Müdürlüğünde polis memuru olarak vazife yaptığı periyotta hakkında yürütülen disiplin soruşturması sonucunda “belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamak yahut gerçeğe alışılmamış bildirimde bulunmak ya da mal varlığında meydana gelen değişikliği bir ay içinde bildirmemek” fiilini işlediğinden bahisle güvenlik Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/A-4 unsuru uyarınca “12 ay uzun müddetli durdurma cezası” ile cezalandırılmasına ait İzmir Valiliği Vilayet Polis Disiplin Heyetinin . günlü, . sayılı kararının iptali istemiyle dava açmıştır.
. idare Mahkemesinin . günlü, E:. , K:. sayılı kararıyla davanın reddine hükmedilmiş olup; anılan karar, Danıştay Beşinci Dairesinin 15/05/2018 günlü, E:2016/25241, K:2018/14219 sayılı kararıyla bozulmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Bozma kararına uymak suretiyle verilen . idare Mahkemesinin temyize husus kararıyla; mal bildiriminde bulunmadığı tespit edilen davacının, mal bildiriminde bulunması için davalı idarece 3628 sayılı Kanun’un 6 ve 10. unsuru kararları uyarınca ihtar edilmesi, ihtara Karşın otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmadığı takdirde disiplin cezası ile tecziye edilmesi gerekirken ihtar yapılmadan belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmadığından bahisle 12 ay uzun vadeli durdurma cezası ile cezalandırılmasına ait dava konusu süreçte hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu sürecin iptaline hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN TEZLERİ:
Davalı yönetim tarafından, dava konusu süreçte hukuka karşıtlık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN KARŞILIĞI:
Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ FİKRİ:
Temyiz isteminin kabulü ile idare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Beşinci Dairesi tarafından Danıştay Başkanlık Heyetinin 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 6. fıkrası uyarınca ayrıyeten bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen belgede, Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki dokümanlar incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE MÜNASEBET :
MADDİ Hadise :
. Cumhuriyet Başsavcılığının Sor:. sayılı temeline kayıtlı olarak “Suç işlemek emeli ile örgüt kurmak, yönetmek ve Üye olmak, fuhuşa aracılık yapmak ve yer temin etmek, yolunu kolaylaştırmak” hatalarından Dolayı yürütülen soruşturma kapsamında İzmir güvenlik Müdürlüğü Asayiş Şube Müdürlüğü Ahlak ofis(yazıhane) Amirliğinde polis memuru olarak misyon yapan davacının, kabahat örgütü üyelerinin rahatlıkla fuhuş yaptırmalarına, fuhuş için yer temin etmelerine, örgüt faaliyetlerini rahatlıkla sürdürmelerine Yardımcı olduğu, cürüm örgütü önderlerinden M.E.’den Nakit alarak çıkar temin ettiği isnadı ile hakkında süreç yapılması üzerine, davacı hakkında disiplin soruşturmasına başlanılmıştır.
İzmir Valiliği Vilayet Polis Disiplin Konseyinin . günlü, . sayılı kararıyla disiplin soruşturması kapsamında davacının mal varlığında olağan dışı bir değişiklik bulunup bulunmadığı tarafında araştırma yapıldığı, davacının . plakalı aracı 18/02/2014 tarihinde sattığı, ardından mal varlığında meydana gelen değişiklikle ilgili bildirimde bulunması gerekirken sattığı tarihten itibaren bir ay içerisinde bildirimde bulunmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle aksiyonuna uyan güvenlik Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/A-4 unsuru uyarınca “12 ay uzun müddetli durdurma” cezasıyla cezalandırılmasına karar verilmiştir.
Bunun üzerine davacı, İzmir Valiliği Vilayet Polis Disiplin Konseyinin . günlü, . sayılı kararının iptali istemiyle temyizen incelenen davayı açmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Mal bildirimi” başlıklı 14. unsurunda “Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ilişkin Menkul ve taşınmaz malları, alacak ve borçları hakkında, Özel kanunda yazılı kararlar uyarınca, mal bildirimi verirler.” düzenlemesi yer almıştır.
657 sayılı Kanun’un 14. hususunda bahsi geçen ve güvenlik teşkilatı mensupları açısından da uygulanması gereken Özel kanun ise, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Çaba Kanunu’dur.
3628 sayılı Kanun’un 5. unsurunda, bu kanun kapsamına giren görevlilerin, eşlerine ve velayeti altındaki çocuklarına ilişkin bulunan taşınmaz malları ile her biri farklı olmak üzere para, Üleş senetleri ve tahviller ile altın, mücevher ve öteki Menkul malları, hakları, alacakları ve gelirleriyle bunların kaynaklarının, borçları ve sebeplerinin mal bildiriminin konusunu teşkil edeceği karara bağlanmıştır.
Dava konusu sürecin tesis edildiği tarih prestijiyle yürürlükte bulunan güvenlik Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/A-4 unsurunda, “Belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamak yahut gerçeğe karşıt bildirimde bulunmak ya da mal varlığında meydana gelen değişikliği bir ay içinde bildirmemek” fiili, 12 ay uzun vadeli durdurma cezasını gerektiren hareket, süreç, tavır ve davranışlar ortasında sayılmıştır.
HUKUKİ KIYMETLENDİRME :
Öncelikle; dava konusu süreç, güvenlik Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/A-4 unsurunda yer alan, “belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamak yahut gerçeğe ters bildirimde bulunmak ya da mal varlığında meydana gelen değişikliği bir ay içinde bildirmemek” fiilleri nedeniyle tesis edilmiş olup, temyize mevzu kararda ise mal bildiriminde bulunmadığı tespit edilen davacının, mal bildiriminde bulunması için davalı idarece 3628 sayılı Kanun’un 6 ve 10. unsuru kararları uyarınca ihtar edilmesi, ihtara Karşın otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmadığı takdirde disiplin cezası ile tecziye edilmesi gerektiğinden bahisle karar kurulduğu göz önüne alındığında, dava konusu disiplin cürmünün manevi ögesinin ayrıyeten belirlenmesi gerekmektedir.
Mal bildiriminde bulunmayı sağlayarak rüşvet ve yolsuzluklarla gayret etmek gayesiyle yürürlüğe konulan 3628 sayılı Kanun’da, mal bildiriminde bulunacaklar, bildirimlerin konusu, vakti, aniden Çok mal bildiriminde bulunulması, bildirimin yenilenmesi, bildirimin verileceği merciler ve bildirimlerin saklılığına ait konulara yer verilerek, mal bildirimine ait asıllar belirlenmiş ise de, belirtilen müddetlerde mal bildiriminde bulunulmaması hali için rastgele bir yaptırım öngörülmemiştir.
Anılan Kanun’da; gerçeğe alışılmamış bildirimde bulunma ve haksız mal edinme üzere, hatanın manevi ögeleri dikkate alınarak, hürriyeti bağlayıcı ceza öngörülmüş; ayrıyeten, Kanun’la belirlenen müddetlerde mal bildiriminde bulunmayanlara, bildirimde bulunması için ihtar edilmesine Karşın mal bildirimde bulunulmaması halinde de mahpus cezası verileceği öngörülmüştür.
Görüldüğü üzere; 3628 sayılı Kanun’da “suç” olarak kabul edilen aksiyonlarla (gerçeğe karşıt bildirimde bulunma, haksız mal edinme ve ihtara Karşın bildirimde bulunmama), güvenlik Teşkilatı Disiplin Tüzüğü’nün 7/A-4 hususunda disipline alışılmamış davranış kabul edilen, “belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamak ya da mal varlığında meydana gelen değişikliği bir ay içinde bildirmemek” hedefleri ve nitelikleri prestijiyle birbirinden büsbütün farklı aksiyonlardır.
Bu prestijle, 3628 sayılı Kanun’da düzenlenen ve kabahat sayılan hareketlere ait manevi ögelerin, uyuşmazlık konusu “belirlenen durum ve müddetlerde mal bildiriminde bulunmamak ya da mal varlığında meydana gelen değişikliği bir ay içinde bildirmemek” aksiyonları için de aranmasının tüzel desteği bulunmamaktadır.
Bu durumda, idare Mahkemesince, davacının fiilinin sübut bulup bulmadığı, sübut bulmuş ise hareketine uyan disiplin cezasıyla cezalandırılıp cezalandırılmadığı kıymetlendirilerek bir karar verilmesi gerekirken, ihtar yapılmadan davacının 12 ay uzun vadeli durdurma cezası ile cezalandırılmasına ait dava konusu süreçte hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu sürecin iptali yolunda verilen kararda tüzel isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI YÖNETİMİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. . idare Mahkemesince verilen . günlü, E:. , K:. sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Yordamı Kanunu’nun temyize bahis kararın verildiği tarih prestijiyle yürürlükte olan haliyle 49. hususunun 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Tıpkı hususun 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, tekrar bir karar verilmek üzere evrakın ismi geçen idare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. hususu uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. unsurunun 1. fıkrası uyarınca bu kararın bildiri tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu Aleni olmak üzere, 14/09/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
Yorum Yok