Genel olarak memurların azami vazife yapabilecekleri ıslak hadleri bulunur. Örneğin, Başkomiser, komiser, komiser yardımcıları 56, polis memurları 55 yaş, öğretim vazifelileri 67 yaş, Albaylar 60 yaş, Tuğ ve Tümgeneral ve amiraller 62, gümrük müdafaa memurları 55 yaş, çarşı mahalle bekçileri 60 ıslak üzere. Bu ıslak hadleri 5434 sayılı kanun Unsur 40 kararında bulunmaktadır.
Bu yazımızda, memurların isteği dışında Mecbur olarak vazifeleriyle ilişiklerinin kesilmesi gereken durumlar olan azami misyon yapılabilecek ıslak hadleri ile TSK ve güvenlik işçisinden kadrosuzluk nedeniyle emeklilik durumlarını açıklamaktayız.
Yaş haddi nedeniyle emeklilik nedir?
Yaş haddi ile emeklilik memurların azami vazife yapabilecekleri müddetin muhakkak bir ıslak belirlenerek, bu ıslak tarihinden daha sonra vazife yapamayacaklarının tespit edilmesidir. Ve bu durum 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu Husus 40 kararında belirlenmiştir, unsur 40 kararı hem 5434 e hem de 5510 a tabi memurlar için uygulanır.
Madde 40 kararında, belirlenmiş bir ıslak kaidesine tabi olmayan memurların azami vazife yapabilecekleri ıslak hadleri 65 yaşın dolumu olarak belirlenmiştir. Fakat, bu hususta kimi Uğraş kümelerinin ve takım misyon unvanlarının ıslak hadleri 65 yaşından daha evvelki bir ıslak hadleri belirlenirken, birtakım Uğraş kümelerinin ve takım vazife unvanlarının ıslak hadleri ise 65 yaşını da geçebilmektedir.
Yaş haddi nedeniyle emeklilikte şahısların şayet hizmetleri aylık bağlanmaya yetiyorsa, ki bu müddet en az 15 yıldır ve 15 Yıl hizmet olması halinde aylık bağlanabilmektedir.
Bu konu 5510 sayılı kanun Unsur 44 kararında, “5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı unsuru yeterince ıslak haddinden emekliye ayrılanlara 5400 gün prim ödeme gün sayısı olması halinde,… yaşlılık aylığı bağlanır…” formunda belirtilmiştir.
Kadrosuzluk nedeniyle emeklilik nedir?
Kadrosuzluk nedeniyle emeklilik kapsamı yalnızca TSK ve güvenlik mensupları için uygulanmaktadır. Çünkü bu iki vazifede bireylerin terfi aslına rütbede bekleme müddetlerine bağlı bir misyonda olup da bir üst rütbeye terfi edeme durumunda vazifeleriyle ilişiklerinin Mecbur olarak kesilmesi sürecidir.
TSK çalışanı:
926 sayılı kanun Unsur 49 kararı bu kuralları belirlemiş ve bekleme müddetleri sonunda terfi edilmeme durumunda şahısların emekliye sevk edileceği belirtilmiştir. Bu halde;
-Bekleme ve vazife mühleti sonunuda emekliye sevk edilen yahut bu mühletler içerisinde kendi isteği üzerine emekliye ayrılan orgeneral-oramiraller,
-Bekleme müddeti sonunda, kadrosuzluk sebebiyle terfi ettirilemeyerek emekliye sevk edilen general ve amiraller,
-Bu unsurun (d) bendi yeterince birebir rütbede hizmete devam ettirilerek kadrosuzluk nedeniyle, bir üst rütbeye terfi ettirilmeyip emekliye sevk edilen general ve amiraller,
-47 nci hususun (f) bendine nazaran korgeneral-koramiralliğe yükselemeyen ve bekleme mühleti sonunda emekliye sevk edilen tümgeneral-tümamiraller,
-Yaş haddinden emekliye ayrılan general-amiral ve albaylar ile,
-Kadrosuzluk nedeniyle ıslak haddinden Evvel emekliye sevk edilen albay, yarbay, binbaşı ve yüzbaşılara,
emekliye sevk edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren, orgeneral aylığının (ek gösterge dahil); yüzbaşılara % 30’u, binbaşılara % 50’si, yarbaylara % 55’i, albaylara % 70’i, tuğgeneral-tuğamirallere % 75’i, tümgeneral-tümamirallere % 80’i, korgeneral-koramirallere % 90’ı, orgeneral-oramirallere % 100’ü oranında kadrosuzluk tazminatı rütbelerinin ve makamının ıslak haddinden az olmamak üzere 65 yaşına kadar olan müddette ödenmektedir
Emniyet Teşkilatı Çalışanı:
3201 sayılı güvenlik Teşkilatı Kanunu Husus 55 kararı bu kuralları belirlemiş ve bulundukları rütbelere terfi ettikleri tarihten itibaren beş Yıl içinde bir üst rütbeye terfi edemeyen güvenlik Amirleri ile Dördüncü, Üçüncü ve İkinci Sınıf güvenlik Müdürleri, emeklilik yahut yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için Gerekli kaideleri haiz olmaları kaydıyla, Yüksek Kıymetlendirme Şurasının teklifi ve Bakan onayı ile hizmet gereksinimi sebebiyle kadrosuzluktan emekliye sevk edilmektedirler.
Bu durumda olanlara en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil); güvenlik Amirlerine %110’u, Dördüncü Sınıf güvenlik Müdürlerine %120’si, Üçüncü Sınıf güvenlik Müdürlerine %130’u, İkinci Sınıf güvenlik Müdürlerine %140’ı, Birinci Sınıf güvenlik Müdürlerine %150’si oranında kadrosuzluk tazminatı, rütbelerinin ve makamının ıslak haddinden az olmamak üzere asgari altmış yaşına kadar olan müddette ödenmektedir.
Kadrosuzluk nedeniyle emeklilikte bireylerin şayet hizmetleri aylık bağlanmaya yetiyorsa, ki bu mühlet en az 9000 gündür ve 9000 gün hizmet olması halinde aylık bağlanabilmektedir. Bu konu da 5510 sayılı kanun Unsur 44 kararında, “Özel kanunları yeterince kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilenlere ıslak kuralı aranmaksızın, prim ödeme gün sayısı 9000 gün olması halinde,… yaşlılık aylığı bağlanır…” formunda belirtilmiştir. Ancak bu durum yalnızca 5510 a tabi vazifeye başlamış olanlar için geçerlidir, 5434 e tabi olanlar için geçerli değildir. 5434 e tabi olanlar şayet hizmet ve ıslak itibariyle emeklilik koşullarını yerine getirmişlerse emekli aylığı bağlanmaktadır. Yani en az 15 Yıl hizmet, 20 Yıl hizmet + emeklilik yaşı, 25 Yıl hizmet + emeklilik yaşı üzere kuralları yerine getirmişlerse kesinlikle 9000 gün hizmet aranmaz.
Sonuç kıymetlendirme;
Yaş haddinden emeklilik genel olarak 65 yaşını doldurmuş memurlar olmakla birlikte, ayrıyeten 5434 sayılı kanun Husus 40 kararında belirtilen vazifelerde uygulanmaktadır.
Kadrosuzluk nedeniyle emeklilik ise yalnızca TSK ve güvenlik İşçisi hakkında uygulanmaktadır.
Yorum Yok